นับตั้งแต่ “บิลลี่ – พอละจี รักจงเจริญ” ถูกบังคับสูญหาย วิถีชีวิต และสิทธิของ “กะเหรี่ยงบางกลอย” เป็นที่รับรู้ ท่ามกลางรากเหง้าของปัญหาที่ชาวบ้านบางกลอยเผชิญอยู่ ทั้งการถูกละเมิดสิทธิจากนโยบายรัฐ พร้อมทั้งเจอกับ “อคติ” ที่ชาติพันธุ์ถูกคำถามมาเสมอว่า พวกเขาเป็นคนไทยหรือเปล่า ?
.
ก่อนถึงวันรำลึก ครบรอบ 11 ปี บิลลี่หายตัวไป The Active ชวนคุยกับ “ผศ.สดานุ สุขเกษม” สถาปนิกที่สนใจเรื่องประวัติศาสตร์บางกลอย สู่การเขียนหนังสือ “ประวัติศาสตร์มุขปาฐะชุมชนกระเหรี่ยงบางกลอย ที่อยู่อาศัยและถิ่นฐาน” หนังสือเล่มแรกที่เขียนบันทึกประวัติศาสตร์กะเหรี่ยงบางกลอย เพื่อตอบคำถามรัฐ และสังคมว่า กะเหรี่ยงบางกลอย ก็คือ “คนไทย”