หลังถูกกักไว้ 2 วัน ภาคีองค์กรภาคประชาชน แถลงการณ์เรียกร้องรัฐไทยไม่ปฏิเสธการขอเข้าลี้ภัย
ภาคีองค์กรภาคประชาชน 32 องค์กร 140 บุคคล ออกแถลงการณ์ มีข้อสังเกตต่อการจัดการของรัฐไทยต่อกรณีชาวบ้านกะเหรี่ยงมากกว่า 2,000 คน ที่อพยพหนีการโจมตีของกองทัพเมียนมาในพื้นที่รัฐกะเหรี่ยง ระบุว่า การผลักดันผู้ลี้ภัยกลับ ในขณะที่ยังมีรายงานการโจมตีในพื้นที่ ถือเป็นการละเมิดหลักมนุษยธรรมและพันธกรณีของรัฐต่อกฎหมายสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ รวมถึงกฎจารีตประเพณีระหว่างประเทศ Non- refoulement ซึ่งห้ามผลักดันผู้ลี้ภัยกลับสู่อันตราย
ส่วนกรณีที่มีข้อห่วงใย ว่าจะมีการแพร่กระจายเชื้อโควิด-19 และกระทบความสัมพันธ์กับเมียนมา นั้น ภาคีฯ เชื่อว่า รัฐไทยสามารถควบคุมการแพร่กระจายเชื้อโควิด-19 ได้ โดยที่รัฐไม่จำเป็นต้องละเมิดหลักมนุษยธรรมหรือสิทธิมนุษยชนใด ๆ
พร้อมเรียกร้องรัฐไทยไม่ปฏิเสธการขอเข้าลี้ภัย โดยหน่วยงานความมั่นคงจะต้องเปิดให้ผู้หนีภัยสงครามเข้าพักหลบภัยในพื้นที่พักพิงชั่วคราวที่รัฐจัดไว้ให้ และมอบความรับผิดชอบในการจัดการดูแลให้แก่กระทรวงมหาดไทยระดับอำเภอและจังหวัด ซึ่งจะได้ประสานกับหน่วยงานสาธารณสุขท้องถิ่นให้มีบทบาทนำในด้านงานควบคุมโรค และองค์กรมนุษยธรรมซึ่งมีประสบการณ์และความพร้อมในด้านงบประมาณให้ดำเนินการสนับสนุน
นอกจากนี้ รัฐจะต้องไม่ปิดกั้นแต่ควรอำนวยความสะดวกให้แก่ภาคประชาชนไทยที่ประสงค์จะช่วยเหลือผู้ลี้ภัย รวมทั้งอนุญาตให้สำนักข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) สามารถเข้าถึงผู้ลี้ภัยกลุ่มดังกล่าว โดยสามารถใช้กลไกคณะกรรมการพิจารณาคัดกรองผู้ได้รับความคุ้มครอง ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการคัดกรองคนต่างด้าวที่เข้ามาในราชอาณาจักรและไม่สามารถเดินทางกลับประเทศอันเป็นภูมิลำเนาได้ พ.ศ. 2562 เพื่อคัดกรองผู้ที่ต้องการความคุ้มครองเป็นการเฉพาะ
ส่วนความคืบหน้าการช่วยเหลือชาวกะเหรี่ยง ล่าสุด มีรายงานเมื่อช่วงสายวันนี้ (5 เม.ย. 2564) ว่า ทางการไทยเพิ่งอนุญาตให้ตัวแทนกะเหรี่ยงในไทยลำเลียงสิ่งของอุปโภคและบริโภค รวมทั้งน้ำดื่ม ไปช่วยเหลือผู้ลี้ภัยชาวกะเหรี่ยง หลังจากเครื่องอุปโภคบริโภคที่ได้รับการบริจาคเหล่านี้ถูกนำมารวบรวมที่บ้านแม่สามแลบ ตั้งแต่วันที่ 3 เม.ย. 2564 โดยจะลำเลียงข้ามแม่น้ำสาละวินจากท่าเรือแม่สามแลบ ไปยังศูนย์อพยพอิตูท่า รัฐกะเหรี่ยง ประเทศเมียนมา
