ส่องผู้สมัคร ส.ส. เพื่อไทย หน้าใหม่เกือบ 50 % พร้อมเช็กกระแสไหลเข้า ไหลออก

กระแสการเมืองหลังยุบสภาฯ พบแต่ละพรรคทะยอยเปิดตัวว่าที่ผู้สมัคร วางตัวบุคคลชิงเก้าอี้ ส.ส. อย่างคึกคัก ซึ่งก็มีทั้งหน้าเก่า และหน้าใหม่ คนดังมากมาย รวมทั้งความเคลื่อนไหวการย้ายพรรคของอดีต ส.ส. ที่พบการย้ายสังกัด สลับขั้ว อย่างกว้างขวาง

Rocket Media Lab เผยข้อมูลสำรวจ หลังพรรคเพื่อไทยแถลงข่าวเปิดตัวผู้สมัคร ส.ส.เขต 400 คนทั่วประเทศ สำหรับการเลือกตั้งปี 2566 ที่ผ่านมา พบว่า ผู้สมัคร ส.ส.เขต ทั้ง 400 คน และบัญชีรายชื่อ 100 คน ของพรรคเพื่อไทย เป็นผู้สมัครหน้าใหม่เกือบ 50 % นับว่าเป็นสัดส่วนที่มากที่สุดเมื่อเทียบกับ ผู้สมัครจากพรรคเดิมที่มี 35.25 % ในขณะที่ผู้สมัครที่ย้ายมาจากพรรคอื่นมีถึง 21.5%

โดยจากผู้สมัคร ส.ส. เพื่อไทย 500 คน : พลังประชารัฐไหลเข้ามามากที่สุด และไหลออกไปภูมิใจไทยมากที่สุด นับเป็นปรากฎการณ์ และตัวเลขที่น่าสนใจ

เลือกตั้ง 66 พรรคเพื่อไทยเต็มไปด้วยผู้สมัครหน้าใหม่

Rocket Media Lab จัดทำฐานข้อมูลทางการเมืองของผู้สมัคร ส.ส. ในการเลือกตั้งทั่วไปปี 2566 โดยแยกกลุ่มผู้สมัครเป็น 3 ประเภท ได้แก่

1. ผู้สมัครจากพรรคเดิม ทั้งที่เป้นอดีต ส.ส. และอดีตผู้สมัคร ส.ส. จากการเลือกตั้งปี 2562 หรือปีที่เก่ากว่านั้น
2. ผู้สมัครที่ย้ายมาจากพรรคอื่น ทั้งอดีต ส.ส. และอดีตผู้สมัคร ส.ส. จากการเลือกตั้งปี 2562 หรือปีที่เก่ากว่านั้น โดยนับปีล่าสุดที่ผู้สมัครคนนั้นลงสมัคร ส.ส.
3. ผู้สมัครหน้าใหม่ ซึ่งหมายถึง ผู้ที่ไม่เคยลงสมัคร ส.ส. มาก่อน ทั้ง ส.ส. แบบแบ่งเขต และแบบบัญชีรายชื่อ

เมื่อแยกว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. แบบแบ่งเขต 400 คน ตามการจัดประเภทดังกล่าว พบว่า มีผู้สมัครจากพรรคเดิม จำนวน 141 คน คิดเป็น 35.25% มีผู้สมัครที่ย้ายมาจากพรรคอื่น จำนวน 86 คน คิดเป็น 21.5% และมีผู้สมัครหน้าใหม่ จำนวน 173 คน คิดเป็น 43.25%

เมื่อแยกตามภูมิภาค จะเห็นได้ว่า ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. จากพรรคเดิมมากที่สุดคือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คิดเป็น 54.14% และน้อยที่สุดที่ภาคใต้ คิดเป็น 6.67%

ตรงกันข้ามกับสัดส่วนว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ที่ย้ายมาจากพรรคอื่น พบว่าภาคใต้มีสัดส่วนมากที่สุด คิดเป็น 35% และน้อยที่สุดที่มีการโยกย้านคือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คิดเป็น 12.78%

จะเห็นว่าสัดส่วนในหมวดหมู่นี้จะแปรผกผันกับผู้สมัครพรรคเดิม เนื่องจากภาคตะวันออกเฉียงเหนือเป็นพื้นที่ที่พรรคเพื่อไทยเคยได้จำนวน ส.ส. มากที่สุดในการเลือกตั้งปี 2562 ทำให้ ส.ส. เดิมหรือผู้สมัคร ส.ส. ยังคงลงสมัคร ไม่ค่อยมีการย้ายพรรคเข้ามา แต่ในภาคใต้ซึ่งเป็นพื้นที่ที่พรรคเพื่อไทยไม่ได้ ส.ส. เลยแม้แต่ที่เดียวในปี 2562 คาดในการเลือกตั้ง 2566 จึงมีการใช้ ส.ส. หรืออดีตผู้สมัคร ส.ส. จากการย้ายจากพรรคอื่นเข้ามาลงสมัครมากที่สุดเพื่อหวังเก้าอี้ ส.ส. เพิ่มมากขึ้น

และในส่วนของผู้สมัครหน้าใหม่ จะพบว่า มีสัดส่วนมากที่สุดที่ภาคตะวันตก คิดเป็น 73.68% โดยในการเลือกตั้งปี 2562 พรรคเพื่อไทยได้ ส.ส. ในภาคตะวันตกเพียง 1 คน ที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และน้อยที่สุดที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือคิดเป็น 33.08%

ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. จากพรรคเดิม

จากข้อมูลจะเห็นว่า แม้ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ในการเลือกตั้ง 2566 ของพรรคเพื่อไทยจะมาจาก ส.ส. พรรคเพื่อไทยในปี 2562 มากที่สุด แต่เมื่อนำไปเปรียบเทียบกับจำนวน ส.ส. เดิมจากปี 2562 ของพรรคเพื่อไทยที่มีจำนวน 138 คน (รวมเลือกตั้งซ่อม) จะพบว่า มี ส.ส. ปี 2562 ของพรรคเพื่อไทยที่ไม่กลับมาลงสมัครรับเลือกตั้งในนามพรรคเพื่อไทยจำนวนถึง 45 คน ซึ่งพบว่าย้ายไปพรรคอื่น 18 คน แยกเป็น ภูมิใจไทยมากที่สุด 12 คน ,ไทยสร้างไทย 4 คน , พลังประชารัฐ และรวมไทยสร้างชาติ พรรคละ 1 คน

อดีต ส.ส. ปี 2562 ของพรรคเพื่อไทยอีก 13 คนที่แม้ไม่กลับมาลงสมัครรับเลือกตั้งในปี 2566 พบว่ามีเครือญาติลงสมัคร และอีก 9 คนย้ายไปลงสมัครในแบบบัญชีรายชื่อ และอีก 5 คนที่ไม่กลับมาลงสมัครรับเลือกตั้งด้วยเหตุผลต่างกัน เช่น เสียชีวิตแล้ว หรือถูกตัดสิทธิทางการเมือง

ในขณะเดียวกันเมื่อพิจารณา ส.ส. พรรคเพื่อไทยเดิมจากปี 2562 จำนวน 93 คน ที่กลับมาลงสมัครรับเลือกตั้งอีกครั้งในปี 2566 เปรียบเทียบกับจำนวน ส.ส. เดิมในปี 2562 รายภูมิภาค พบว่าภาคตะวันตกมีสัดส่วนที่ ส.ส. เดิมจากปี 2562 กลับมาลงสมัครมากที่สุด ซึ่งมีเพียง 1 คน คือในจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ รองลงมาคือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 62 คน จาก ส.ส. เดิม 84 คน ภาคกลาง 17 คน จากจำนวน ส.ส. เดิม 27 คน และภาคเหนือ 13 คน จากจำนวน ส.ส. เดิม 26 คน

จากนั้นเมื่อพิจารณาอดีตผู้สมัคร ส.ส. ปี 2562 ที่ไม่ได้รับเลือกตั้งของพรรคเพื่อไทยจำนวน 112 คนจะพบว่า กลับมาลงสมัคร ส.ส. ในนามพรรคเพื่อไทยในการเลือกตั้งปี 2566 นี้ จำนวน 33 คน โดยภาคกลางคิดเป็นสัดส่วนมากที่สุด 37.25% น้อยที่สุดคือภาคตะวันตกที่ไม่มีอดีตผู้สมัคร ส.ส. ปี 2562 ของพรรคเพื่อไทยกลับมาลงสมัครในปี 2566 เลย

ในจำนวนอดีตผู้สมัคร ส.ส. ที่ไม่ได้รับการเลือกตั้งในปี 2562 ของพรรคเพื่อไทย 112 คน มี 79 คน ที่ไม่ได้กลับมาลงสมัคร ส.ส. ในนามพรรคเพื่อไทยอีกในการเลือกตั้งปี 2566 นี้ โดยสามารถแยกเป็น ย้ายไปลงพรรคอื่น ๆ 27 คน คือ ลงสมัครในนามพรรคไทยสร้างไทย 9 คน พรรคพลังประชารัฐ 6 คน พรรคภูมิใจไทย 5 คน พรรครวมไทยสร้างชาติ 4 คน และพรรคก้าวไกล ประชาธิปัตย์ เสรีรวมไทย พรรคละ 1 คน

นอกจากนั้นเป็นเครือญาติลงสมัคร 7 คน ย้ายไปลงสมัครแบบบัญชีรายชื่อ 3 คน และอื่น ๆ อีก 42 คน ซึ่งมีทั้งได้รับการเลือกตั้งในตำแหน่งนักการเมืองท้องถิ่น เช่น อบจ. อบต. ไปแล้ว หรือไม่ได้กลับมาลงเล่นการเมืองอีก

และส่วนสุดท้ายของว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ปี 2566 ที่เป็นพรรคเดิมของพรรคเพื่อไทย คือ มาจากอดีต ส.ส. ก่อนปี 2562 จำนวน 6 คน แยกเป็น อดีต ส.ส. ปี 2554 จำนวน 5 คน อดีต ส.ส. ปี 2548 จำนวน 1 คน อดีตผู้สมัคร ส.ส. ก่อนปี 2562 จำนวน 3 คน ซึ่งมาจากอดีตผู้สมัคร ส.ส. ปี 2554 ทั้งหมด และมาจากอดีตผู้สมัคร ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อ อีก 6 คน แยกเป็น ปี 2562 จำนวน 4 คน และปี 2554 อีก 2 คน

ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ที่มาจากการย้ายพรรค

พบว่ามีว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. แบบแบ่งเขตที่เป็นมาจากการย้ายมาจากพรรคอื่น 86 คน ซึ่งสามารถแบ่งได้ดังนี้

จากข้อมูลจะเห็นได้ว่า ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. พรรคเพื่อไทยที่มาจากการย้ายมาจากพรรค ไทยรักษาชาติมากที่สุด แต่พรรคไทยรักษาชาติเป็นพรรคที่ถูกมองว่าเป็นพรรคสาขาย่อยของพรรคเพื่อไทยเนื่องด้วยสมาชิกพรรคและผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคส่วนใหญ่มาจากอดีต ส.ส. พรรคเพื่อไทยเดิม และทายาทของนักการเมืองของพรรคเพื่อไทย ดังนั้นจึงสรุปว่า ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคเพื่อไทยที่เป็นอดีต ส.ส. ปี 2562 ที่มาจากการย้ายมาจากพรรคอื่น มาจากพรรคพลังประชารัฐมากที่สุด 6 คน รองลงมาก็คือพรรคภูมิใจไทย 2 คน พรรคพลังท้องถิ่นไท 1 คน เศรษฐกิจใหม่ 1 คน และอนาคตใหม่/ก้าวไกล 1 คน รวมเป็น 11 คน

ส่วนว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคเพื่อไทยที่เป็นอดีตผู้สมัคร ส.ส. ปี 2562 ที่มาจากการย้ายมาจากพรรคอื่น จำนวน 67 คน พบว่ามาจากพรรคไทยรักษาชาติ มากที่สุด 30 คน รองลงมาก็คือพลังประชารัฐ 9 คน ตามมาด้วยอนาคตใหม่ 8 คน

ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคเพื่อไทยที่เป็นอดีต ส.ส. ก่อนปี 2562 มีจำนวน 3 คน มาจากพรรคประชาธิปัตย์ 1 คน พลังชล 1 คน และสามัคคีธรรม 1 คน

และว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคเพื่อไทยที่เป็นอดีตผู้สมัคร ส.ส. ก่อนปี 2562 มีจำนวน 4 คน มาจากพรรคประชาธิปัตย์ 1 คน มัชฌิมาธิปไตย 1 คน รวมใจไทยชาติพัฒนา 1คน และเสรีธรรม 1 คน

ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. หน้าใหม่

จากข้อมูลจะเห็นได้ว่า ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. พรรคเพื่อไทย ที่เป็นผู้สมัครหน้าใหม่ 173 คนมาจากกลุ่มที่เป็นนักการเมืองท้องถิ่นมาก่อนซึ่งเป็นจำนวนมากที่สุด 76 คน คิดเป็น 43.93% พบว่า ผู้สมัครหน้าใหม่ในประเภทนี้มีจำนวนมากเป็นอันดับหนึ่งในภาคกลาง ตามด้วยภาคตะวันตก ภาคตะวันออก และภาคใต้

รองลงมาก็คือเครือญาตินักการเมืองระดับชาติ 42 คนคิดเป็น 24.28% ซึ่งผู้สมัครหน้าใหม่ในประเภทนี้มีจำนวนมากเป็นอันดับหนึ่งในภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น จังหวัดเชียงใหม่ ผู้สมัครหน้าใหม่ 3 ใน 4 คน เป็นทายาทอดีต ส.ส. ของพรรคเพื่อไทยในจังหวัดเชียงใหม่ ทั้ง ณัฏฐ์พัฒน์ รัฐผไท, นิธิกร วุฒินันชัย และศรีโสภา โกฎคำลือ

และอันดับสามก็คือนักธุรกิจ จำนวน 35 คน คิดเป็น 20.23% ซึ่งพบว่าส่วนมากผู้สมัครหน้าใหม่ที่เป็นนักการเมืองท้องถิ่น มักจะมีสถานะนักธุรกิจร่วมด้วย ส่วนประเภทที่มีน้อยที่สุดคือ นักวิชาการ/นักวิจัย มีจำนวนเพียง 1 คน

ในขณะที่เมื่อพิจารณารายภาคจะเห็นว่าภาคกลาง ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. หน้าใหม่มาจากนักการเมืองท้องถิ่นมากที่สุด เช่นเดียวกันกับ ตะวันตก ตะวันออก และใต้ ซึ่งภาคใต้นั้นมีสัดส่วนว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. หน้าใหม่ที่เป็นนักการเมืองท้องถิ่นและข้าราชการประจำเท่ากัน ในขณะที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. หน้าใหม่มาจากเครือญาตินักการเมืองระดับชาติมากที่สุด

ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อ 100 คน

เมื่อพิจารณาพบว่า มาจากการย้ายพรรคมากที่สุด 39 คน แยกเป็น พรรคไทยรักษาชาติ 23 คน พรรคพลังประชารัฐ 5 คน พรรคเพื่อชาติ 3 คน พรรคประชาชาติ 2 คน และพรรคชาติไทยพัฒนา พลเมืองไทย พลังปวงชนชาวไทย เพื่อธรรม เสรีธรรม อนาคตใหม่/ก้าวไกล พรรคละ 1 คน

รองลงมาคือมาจากพรรคเดิม 37 คน และเมื่อแยกรายละเอียดลงไปก็จะพบว่า ใน 37 คนที่มาจากพรรคเดิมนั้นมาจาก ส.ส. ปี 2562 จำนวน 10 คน อดีตผู้สมัคร ส.ส. ปี 2562 จำนวน 22 คน และอดีต ส.ส. ก่อนปี 2562 จำนวน 5 คน

ตามมาด้วยหน้าใหม่ จำนวน 24 คน ซึ่งจะพบว่ามาจากเครือญาตินักการเมืองระดับชาติมากที่สุด 8 คน รองลงมาก็คือข้าราชการ 5 คน และนักการเมืองระดับท้องถิ่น 4 คน ในขณะที่น้อยที่สุดก็คือนักเคลื่อนไหวทางการเมือง/สังคม มีเพียง 1 คน

ดูข้อมูลพื้นฐานได้ที่ https://rocketmedialab.co/database-election-66-3/

หมายเหตุ

• ข้อมูลผู้สมัคร ส.ส. เป็นข้อมูลอย่างไม่เป็นทางการ
• ข้อมูลผู้สมัครและประวัติ สืบค้นจากการประกาศของพรรค การนำเสนอของสื่อและโซเชียลมีเดียของผู้สมัครแต่ละเขต
• การนับ ส.ส. ปี 2562 นับจากการเลือกตั้งทั่วไปวันที่ 24 มีนาคม 2562
• ปีที่ลงสมัคร ส.ส. ไม่นับปี 2557 ที่การเลือกตั้งเป็นโมฆะ
• ดูฐานข้อมูลว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ปี 2566 แบบแบ่งเขต รายจังหวัด (อย่างไม่เป็นทางการ) พร้อมประวัติทางการเมืองว่า เป็นผู้สมัครจากพรรคเดิม ย้ายมาจากพรรคไหน หรือเป็นผู้สมัครหน้าใหม่ที่ไม่เคยลง ส.ส. มาก่อน ภายใต้ชื่อโครงการ DEMO Thailand ได้ที่ https://demothailand.rocketmedialab.co