ชาวบ้านเฮ! เตรียมหารือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หลัง ‘จุติ ไกรฤกษ์’ รับรองข้อเสนอเครือข่ายสลัม 4 ภาค ในวันที่อยู่อาศัยโลก ลุ้นเข้า ครม. โดยเร็ว
เมื่อวันที่ 3 ต.ค. 2565 จุติ ไกรฤกษ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ลงนามเห็นชอบข้อเรียกร้องโครงการแก้ไขปัญหาที่อยู่อาศัยผู้มีรายได้น้อยในชุมชนที่ได้รับผลกระทบจากการพัฒนาระบบราง 27,096 ครัวเรือน 346 ชุมชน ใน 35 จังหวัด เพื่อสร้างความมั่นคงในที่อยู่อาศัยและพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้มีรายได้น้อยในทุกมิติ สอดคล้องกับบริบทของพื้นที่ ซึ่งเป็นผลจากการรณรงค์เคลื่อนไหวช่วงเช้าของวันที่อยู่อาศัยโลก ประจำปี 2565
สาระสำคัญ คือ การสนับสนุนด้านนโยบายและงบประมาณจากรัฐ ผ่านการดำเนินงานร่วมระหว่างประชาชนและสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.) ดำเนินการดังนี้
- ชุมชนเป็นเจ้าของโครงการ ให้แผนการพัฒนาที่อยู่อาศัยอยู่บนพื้นฐานของความต้องการโดยการรวมกลุ่มของชุมชน เกิดจากการจัดทำแผนงานโครงการพัฒนาที่อยู่อาศัยและรูปแบบที่อยู่อาศัยที่สอดคล้องกับงบประมาณ และความสามารถในการรับภาระของชุมชนและผู้อยู่อาศัย พร้อมพัฒนาศักยภาพของชุมชนในด้านต่าง ๆ
- แก้ปัญหาอย่างเป็นระบบครอบคลุมชุมชนที่ได้รับผลกระทบทั้งหมด โดยมีการสำรวจข้อมูลความเดือดร้อน และใช้ข้อมูลในการรับรองสิทธิ์ผู้เข้าร่วมโครงการ เพื่อวางแผนแก้ปัญหาเชิงรุก ตามสภาพปัญหาและแผนการพัฒนาของชุมชน
- เป็นกระบวนการทำงานและการจัดการร่วมระหว่างชุมชน และท้องถิ่น โดยมีกลไกการทำงานร่วมเป็นคณะกรรมการ มีบทบาทในการแก้ไขปัญหาที่อยู่อาศัยสนับสนุนการดำเนินงานของชุมชน
- แก้ไขปัญหาความไม่มั่นคงของชุมชนที่มีอยู่ไปพร้อม ๆ กับการจัดระบบชุมชนใหม่ ทั้งด้านกายภาพและสิ่งแวดล้อม จัดโครงสร้างทางสังคม ระบบเศรษฐกิจการเงิน และระบบการดูแลทางสังคม
- ประสานความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งรัฐ ท้องถิ่น และเอกชนในการสนับสนุนการแก้ไขปัญหาการพัฒนาที่อยู่อาศัย
ด้านงบประมาณการดำเนินการ 9,478,180,800 บาท แบ่งเป็น เงินอุดหนุนที่อยู่อาศัยและกระบวนการพัฒนาและการบริหารจัดการ เฉลี่ยครัวเรือนละ 89,800 บาท เพื่อดำเนินการปรับพื้นที่ สาธารณูปโภค สาธารณูปการ โครงสร้างพื้นฐานโดยรอบ งบฯ สนับสนุนช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบ เฉลี่ยครัวเรือนละ 80,000 บาท เพื่อช่วยเหลือในการจัดการที่อยู่อาศัยชั่วคราว รวมถึงการรื้อย้ายที่อยู่อาศัยเก่า งบประมาณสนับสนุนสินเชื่อเพื่อที่อยู่อาศัย สำหรับสร้างบ้านใหม่ ซื้อที่ดินใหม่ พร้อมสร้างที่อยู่อาศัยใหม่ เฉลี่ยไม่เกินครัวเรือนละ 360,000 บาท
แบ่งการจัดสรรงบประมาณ ในปีงบประมาณ พ.ศ.2566 จำนวน 2,012 ครัวเรือน งบประมาณ 703,797,600 บาท และดำเนินโครงการในปีงบประมาณ พ.ศ.2567-2570 จำนวน 25,084 ครัวเรือน งบประมาณ 8,774,383,200 บาท พร้อมกำหนดตัวชี้วัด ผลลัพธ์ ผลกระทบโครงการ ในระยะ 5 ปี
“ที่เราไปเรียกร้องวันนี้ต้องการให้กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ปฏิบัติตามมติ ครม. 2562 ซึ่งเป็นไปตามข้อเรียกร้องข้างต้น ซึ่งผ่านมา 3 ปีแล้ว แต่เรื่องเพิ่งถึงกระทรวงวันนี้ และต้องเวียนไปถึงสำนักงบฯ สภาพัฒน์ เมื่อสองหน่วยงานนี้ โอเคไม่มีปัญหา ถึงจะเอาไปเสนอที่ เลขา ครม. อีกที เรากังวลเรื่องระยะเวลาว่าจะยาวนาน พรุ่งนี้รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี จะหารือเรื่องนี้ในที่ประชุมคณะทำงานติดตาม 9 ด้านของพีมูฟอีกครั้งหนึ่ง ต้องติดตามและผลักดันประเด็นนี้อย่างต่อเนื่อง”
คมสันต์ จันทร์อ่อน กองเลขาฯ เครือข่ายสลัม 4 ภาค