พบ ‘คนไร้บ้านหน้าใหม่’ กทม. ถูกจ้างงานรายวันเพิ่มขึ้น

‘มูลนิธิอิสรชน’ ชี้ส่งผลสถานการณ์คนไร้บ้านหน้าใหม่ ค่อย ๆ ลดลง แต่ยังห่วง กลุ่มคนสูงวัย คนตกงาน จากวิกฤตโควิด เสี่ยงไร้บ้านถาวร ชวนส่งต่อ ‘ถุงปันสุข’ เยียวยา ประคับประคองเบื้องต้น หวังระยะยาว นโยบายรัฐ แก้ปัญหาถูกทาง

วันนี้ (12 ธ.ค.65) มูลนิธิอิสรชน ประกาศขอรับบริจาคอาหาร ของใช้จำเป็น เพื่อแบ่งปันให้กับผู้ที่ใช้ชีวิตในที่สาธารณะของกรุงเทพฯ โดยระบุว่า ในสถานการณ์วิกฤติช่วงนี้ มีหลายคนที่ต้องออกจากงาน และกลายมาเป็นผู้ใช้ชีวิตในที่สาธารณะจำนวนมาก รวมถึงคุณภาพชีวิตลดลง บางคนแทบไม่มีเงินซื้อหาอาหารประทังชีวิต มูลธิอิสรชน จึงทำ #ถุงปันสุข ออกตระเวนแบ่งปันตามจุดต่าง ๆ พร้อมทั้งเก็บข้อมูล พูดคุยเยียวยาเบื้องต้น ช่วยประคับประคองเพื่อให้คนกลุ่มนี้มีแรงสู้ต่อไป

อัจฉรา สรวารี เลขาธิการมูลนิธิอิสรชน เปิดเผยกับ The Active ว่า ในช่วงสถานการณ์โควิด-19 คนไร้บ้านเพิ่มขึ้น 20%-30% อยู่ในพื้นที่กรุงเทพฯ ราว 1,800 คน แต่หลังจากมีมาตรการคลายล็อกทำให้สถานการณ์ของคนไร้บ้านหน้าใหม่ค่อย ๆ ลดลง เนื่องจากมีหลายคนที่สมัครงานในองค์กรของรัฐ และเอกชนแต่ยังเป็นในรูปแบบของลูกจ้างรายวัน ขณะที่อีกส่วนทำงานกับ “จ้างวานข้า” ของมูลนิธิกระจกเงา ทำให้ยังพอเลี้ยงดูตัวเองได้

เลขาธิการมูลนิธิอิสรชน ยังแสดงความเป็นห่วง กลุ่มที่ตกงานและออกมาใช้ชีวิตในที่สาธารณะช่วงโควิด-19 แต่ยังไม่ได้กลับเข้าสู่ระบบการทำงาน เช่น คนสูงวัย พบว่า ยังมีตกค้างอยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งในมุมมองของรัฐพยายามแก้ปัญหาด้วยการจัดระเบียบ หาที่อยู่อาศัยใหม่ แต่เนื่องจากสาเหตุ และปัญหาเฉพาะบุคคลของคนไร้บ้านแต่ละคนหลากหลายแตกต่างกัน ซึ่งมีมากกว่า 13 ประเภท ทำให้หลายคนเมื่อเข้าไปแล้วก็ออกมาใช้ชีวิตแบบเดิม 

ดังนั้น กทม.หรือ ภาครัฐ ควรหันกลับมามองที่รากของปัญหาเพื่อป้องกันก่อนที่คนจะออกมาไร้บ้าน ตั้งแต่การเข้าไม่ถึงระบบสวัสดิการ การถูกกีดกันโดยทัศนคติ ไปจนถึงนโยบายการพัฒนาประเทศ การพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม การเมือง ที่ไม่สามารถดูแลคนได้อย่างทั่วถึงเท่าเทียม

“เราต้องการให้รัฐหยุดแก้ปัญหาคนไร้บ้านด้วยการจัดระเบียบกวาดจับ แต่เปลี่ยนเป็นการสื่อสารให้เข้าใจและพยายามผลักดันให้พวกเขาเข้าถึงสวัสดิการทุกกลุ่มเป้าหมาย ไม่ใช่เฉพาะแค่คนไร้บ้านเพราะคนไร้บ้านคือปลายปัญหาของระบบสวัสดิการที่ล้มเหลว ฉะนั้นเรื่องคนเร่ร่อน ไร้บ้านเป็นเรื่องใกล้ตัวที่ทุกคนมีโอกาสเป็นได้อย่ามองข้าม”

อัจฉรา สรวารี เลขาธิการมูลนิธิอิสรชน

ข้อมูลของกรุงเทพมหานคร ที่สำรวจในเดือนกันยานยน 2565 พบคนไร้บ้าน 1,656 คน ในจำนวนนี้ 1,573 คน เป็นคนไร้บ้านที่พัฒนาให้กลับมามีบ้านและกลับไปสู่ภาวะปกติได้ ซึ่งใน 1,573 คน เป็นคนไร้บ้านหน้าใหม่ อยู่ประมาณ 80% ตกราว 1,400 คน ในการทำงานของ กทม. ยังได้รับความร่วมมือจากโครงการผู้ป่วยข้างถนน มูลนิธิกระจกเงา ตั้งจุด ‘สดชื่นสถาน’ ให้บริการซักผ้า อบผ้า อาบน้ำฟรี ซึ่งมีเสียงสะท้อนจากคนไร้บ้านว่าการที่ได้อาบน้ำ มีเสื้อผ้าสะอาด ถือเป็นจุดเริ่มต้นการหางานทำ 

โดยมูลนิธิฯ ยังเตรียมเปิดให้บริการเป็นการถาวรในพื้นที่ที่ได้หารือกับ กทม. ไว้ก่อนหน้านี้เพื่อให้เป็นระเบียบมากยิ่งขึ้น โดยผู้ว่าฯ กทม. กล่าวย้ำว่า  คนไร้บ้านอาจเป็นผู้ที่ประสบปัญหาการใช้ชีวิต หรืออาจะเลือกดำเนินชีวิตตามอิสระ แต่ กทม. มีหน้าที่ในการรักษาสิทธิต่าง ๆ ระหว่างนี้มีการประสานให้คนไร้บ้านทุกพื้นที่เข้าถึงจุด Drop In ทั้ง 4 จุดให้ได้มากที่สุด เพื่อช่วยให้ กทม. มีฐานข้อมูลคนไร้บ้านที่เพิ่มเติมมากขึ้น และอาจใช้เป็นโอกาสในการขยายผลสร้างเป็นศูนย์พัก (safe shelters) ที่ครบวงจร

สำหรับผู้ที่สนใจร่วมแบ่งปัน #ถุงปันสุข ภายในประกอบด้วย อาหารสำเร็จรูป เช่น ปลากระป๋อง, บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป, นมกล่อง, ขนมปัง เก็บไว้กินได้ และยากันยุงแบบซอง สามารถสนับสนุนได้ที่ มูลนิธิอิสรชน (สาขา) 707-709 ซ.พีระพงษ์ ถ.จักรเพชร แขวงวังบูรพาภิรมณ์ เขตพระนคร กรุงเทพ 10200 หรือสอบถามเพิ่มเติมผ่านทาง Line ID : jasminjaja