ประเภทข่าวออนไลน์จากประเด็นในสื่อสังคมออนไลน์ โดย ‘สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์’ สะท้อนพัฒนาการสื่อ ส่งสารสู่สังคมอย่างมีคุณภาพ
วันนี้ (27 พ.ย. 67) สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ (SONP) ร่วมกับ พันธมิตร จัดโครงการประกวด “รางวัลข่าวดิจิทัลยอดเยี่ยม ประจำปี 2567” (Digital News Excellence Awards 2024) เพื่อส่งเสริมสื่อมวลชนออนไลน์ที่มีความทุ่มเทในการทำงาน สร้างสรรค์ และพัฒนาวงการข่าวออนไลน์ ด้วยการผลิต “ข่าวดิจิทัลคุณภาพ” ตรงกับมาตรฐานวิชาวารสารศาสตร์ จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพ
โดยการประกาศผล “รางวัลข่าวดิจิทัลยอดเยี่ยม ประจำปี 2567” มีผลงานส่งเข้าประกวดจำนวนทั้งสิ้น 176 ผลงาน จาก 52 องค์กร แบ่งเป็น 6 ประเภทข่าว ประกอบด้วย
- ข่าวหรือสารคดีออนไลน์เชิงข่าวสืบสวนยอดเยี่ยม (Investigative News & News Feature) (จำนวน 22 ผลงาน)
- ข่าวออนไลน์จากประเด็นในสื่อสังคมออนไลน์ยอดเยี่ยม (News Development from Social Media Agenda) ซึ่งเป็นการพัฒนาข่าวจากวาระข่าวสารในสื่อสังคมออนไลน์ (จำนวน 28 ผลงาน)
- ข่าวออนไลน์ส่งเสริมสังคมยอดเยี่ยม (Social Development News) (จำนวน 31 ผลงาน)
- ข่าวออนไลน์ที่นำเสนอในรูปแบบคลิปวิดีโอยอดเยี่ยม (Video Clip News) (จำนวน 27 ผลงาน)
- ข่าวออนไลน์ที่นำเสนอในรูปแบบอินโฟกราฟิกยอดเยี่ยม (Infographic News) (จำนวน 37 ผลงาน)
- ภาพข่าวออนไลน์ยอดเยี่ยม (Photojournalist) (จำนวน 31 ผลงาน)
ขนมไทย…ถูกไปป้ะ ? The Active
คว้ารางวัลข่าวจากประเด็นในสื่อสังคมออนไลน์ยอดเยี่ยม
ประเภทข่าวหรือสารคดีเชิงข่าวออนไลน์เชิงสืบสวนยอดเยี่ยม (Investigative News & News Feature) (จำนวน 22 ผลงาน)
- รางวัลยอดเยี่ยม 1 รางวัล : น้ำตาแห่งเมียนมา โดยบริษัท บางกอก มีเดีย แอนด์ บรอดคาสติ้ง จำกัด (PPTV HD36)
- รางวัลชมเชย 2 รางวัล : Scam City นรกแก๊งคอลเซ็นเตอร์ อาชญากรรมที่เข้าถึงคนไทยได้ทุกหลังคาเรือน โดย บริษัท เดอะ สแตนดาร์ด จำกัด และ ลอกคราบ ‘ไอโอ’ ชายแดนใต้ โดย บริษัท ดิ วันโอวัน เปอร์เซนต์ จำกัด
ประเภทข่าวออนไลน์จากประเด็นในสื่อสังคมออนไลน์ยอดเยี่ยม (News Development from Social Media Agenda)
- รางวัลยอดเยี่ยม 1 รางวัล : ขนมไทย…ถูกไปป้ะ ? โดย The Active องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ส.ส.ท.) หรือ ไทยพีบีเอส
- รางวัลชมเชย 2 รางวัล : เหยียดนมโรงเรียน ทำไม? พฤติกรรม ที่ตอกย้ำความไม่เท่าเทียม โดย บริษัท ไทย นิวส์ เน็ตเวิร์ค (ทีเอ็นเอ็น) จำกัด และ ลิงโลกเก่าในเมืองใหม่: ลิงลพบุรี ปัญหา ‘ลิงแก้แห’ ที่ควรแก้ได้ โดย บริษัท ดิ วันโอวัน เปอร์เซนต์ จำกัด
ประเภทข่าวออนไลน์ส่งเสริมสังคมยอดเยี่ยม (Social Development News)
- รางวัลยอดเยี่ยม 1 รางวัล : ชุดผลงาน Spotlight เรื่อง ‘เด็กนอกสายตา’ โดย บริษัท ดิ วันโอวัน เปอร์เซนต์
- รางวัลชมเชย 2 รางวัล : ราตรีสีนีออน กับกฎหมายสีเทา ๆ : เปิดโลก Sex Workers สู่ความหวังที่จะได้รับการคุ้มครอง โดย บริษัท วิธิตา กรุ๊ป จำกัด (The Matter) และ รีไซเคิลบนดิน-ความสูญสิ้นของสายน้ำ: ‘โรงงานรีไซเคิลคลองกิ่ว’ ความผิดแทบทุกตารางนิ้วที่กฎหมายกลายเป็นเศษกระดาษ โดย บริษัท ดิ วันโอวัน เปอร์เซนต์
ประเภทข่าวออนไลน์ที่นำเสนอในรูปแบบคลิปวิดีโอยอดเยี่ยม (Video Clip News)
- รางวัลยอดเยี่ยม 1 รางวัล : Scam City นรกแก๊งคอลเซ็นเตอร์ อาชญากรรมที่เข้าถึงคนไทยได้ทุกหลังคา โดย บริษัท เดอะ สแตนดาร์ด จำกัด
- รางวัลชมเชย 2 รางวัล : สารคดี “น้ำตาเมียนมา” โดย บริษัท บางกอก มีเดีย แอนด์ บรอดคาสติ้ง จำกัด (PPTV HD36) และ สรุปให้ จุดเริ่มต้นความขัดแย้งระหว่าง อิสราเอล กับ ปาเลสไตน์ ที่มีมานับพันปี โดย บริษัท เนชั่น กรุ๊ป (ไทยแลนด์) จำกัด (มหาชน) (Spring News)
ประเภทข่าวออนไลน์ที่นำเสนอในรูปแบบอินโฟกราฟิกยอดเยี่ยม (Infographic News)
- รางวัลยอดเยี่ยม 1 รางวัล : เมื่อฉันดื่มชาเย็น 10 แบรนด์ 30 แก้วจนกลายเป็น Data โดย บริษัท วิธิตา กรุ๊ป จำกัด (The Matter)
- รางวัลชมเชย 2 รางวัล : คู่มือก่อนตาย: เพราะความตายไม่ใช่เรื่อง ‘น่ากลัว’ แต่เป็นเรื่อง ‘น่าเตรียม’ โดย บริษัท เทโร เอ็นเทอร์เทนเมนท์ จำกัด (มหาชน) และ หรือสาววายจะครองโลก? จิกหมอนฟินจนตาพร่ากับ DATA ซีรีส์วายในรอบ 10 ปี โดย บริษัท วิธิตา กรุ๊ป จำกัด (The Matter)
ประเภทภาพข่าวออนไลน์ยอดเยี่ยม (Photo Journalist)
- รางวัลยอดเยี่ยม 1 รางวัล : โซ่ข้อกลาง โดย บริษัท บางกอก มีเดีย แอนด์ บรอดคาสติ้ง จำกัด (PPTV HD36)
- รางวัลชมเชย 2 รางวัล : เอเลี่ยนคางดำ โดย บริษัท เดอะ สแตนดาร์ด จำกัด และ สุดเอื้อม โดย บริษัท สี่พระยาการพิมพ์ จำกัด (เดลินิวส์ออนไลน์)
นอกจากนี้ ยังมีรางวัลพิเศษ “ผู้ผลิตข่าวดิจิทัลรุ่นเยาว์ยอดเยี่ยม” (Young Digital News Providers Award) สนับสนุนโดย บริษัท ที.เอช.นิค จำกัด เป็นการต่อยอดจากโครงการประกวดและอบรมเชิงปฏิบัติการผู้ผลิตข่าวดิจิทัลรุ่นเยาว์ ที่เปิดโอกาสให้นิสิต นักศึกษาร่วมโครงการได้นำความรู้ ประสบการณ์ กลับไปพัฒนาสร้างสรรค์ผลงานสกู๊ปข่าวออนไลน์ ซึ่งผลรางวัลมีดังนี้
รางวัลประเภทผู้ผลิตข่าวดิจิทัลรุ่นเยาว์ ครั้งที่ 1 ประจำปี 2567
- รางวัลชนะเลิศ 1 รางวัล : เดิมพันชีวิตติดพนันออนไลน์ โดย มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี
- รางวัลชมเชย 2 รางวัล : Carbon Credit ช่วยวิกฤตโลกเดือด เปลี่ยนต้นไม้เป็นรายได้! โดย สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์ และ “วิกฤตบุหรี่ไฟฟ้า: เยาวชนไทยกำลังเผชิญอะไร” โดย มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
โดยคณะกรรมการตัดสินรางวัล ได้ให้ความเห็น ข้อเสนอแนะ ผลงานโดยรวมในปีนี้โดย เห็นถึงพัฒนาการของสื่อมากขึ้น และมีความหลากหลายในการนำเสนอหลายชิ้น ขณะเดียวกันเนื้อหาที่ส่งออกไปสู่สังคมยังมีคุณภาพ และเปิดมุมมองใหม่ ๆ ให้สังคมได้อย่างน่าสนใจและเป็นประโยชน์
วงการสื่อไทย กับการปรับตัว ความท้าทาย อนาคตห้องข่าวดิจิทัล
ในงานยังมีเวทีเสวนา หัวข้อ “Thailand Digital Newsroom 2025” การปรับตัว อนาคตห้องข่าวดิจิทัล ความท้าทาย ก้าวต่อไปของวงการสื่อไทย ได้กล่าวถึงการเข้ามาของ AI กับการทำงานของสื่อมวลชน โดยมีผู้อำนวยการฝ่ายข่าว เหล่าบรรณาธิการบริหาร และนักวิจัย ร่วมวงสนทนาในครั้งนี้ด้วย
คณิศ บุณยพานิช บรรณาธิการบริหารด้านข่าวสืบสวน Thai PBS กล่าวว่า ได้เห็นพัฒนาการของ AI ที่เติบโตอย่างรวดเร็ว ซึ่งในฐานะสื่อมวลชน อาจไม่ได้ตั้งคำถามเช่นเดียวกับเจ้าของกิจการว่าจะมีผลกระทบต่อการจ้างงานของแรงงานหรือไม่ แต่คำถามของ คณิศ แตกต่างออกไปคือ จะวางแผนยืมมือ AI มาใช้อย่างไรให้เกิดประโยชน์กับการทำข่าวที่มีคุณภาพ
เช่นเดียวกับ ฤทธิกร มหาคชาภรณ์ บรรณาธิการบริหาร เห็นตรงกันว่าจะต้องมีการเตรียมตัวให้พร้อมว่าจะเรียนรู้และใช้ AI อย่างไร เพื่อให้เกิดประโยชน์มากกว่าเป็นโทษ
ขณะที่ ณัฏฐา โกมลวาทิน ผู้อำนวยการฝ่ายข่าว THE STANDARD พูดถึงสถานการณ์ของการนำเสนอข่าวสารในยุคที่สังคมอาจไม่ได้ให้ความสำคัญกับข่าวสารที่สะท้อนปัญหา อย่างไรก็ตามยังมีคนคาดหวังในนำเสนอประเด็นที่สร้างแรงกระเพื่อมให้กับสังคมไปในทางที่ดีด้วย จึงเป็นโจทย์ของสื่อมวลชนที่ต้องนำสิ่งเหล่านี้มานำเสนอให้ประชาชนรับรู้ในวงกว้าง ควบคู่ไปกับการหาวิธีนำเสนอให้เข้าถึงคนได้อย่างถูกต้อง
ด้าน รองศาสตราจารย์ พิจิตรา ศุภสวัสดิ์กุล นักวิจัย สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มองว่า ปี 2568 อาจเป็นปีที่ไม่น่าสดใสของวงการสื่อ แต่เชื่อว่าพื้นที่สื่อออนไลน์ยังเป็นโอกาสที่สำคัญในการทำงาน และปัจจุบันคนต้องการสื่อที่มีความเฉพาะเจาะจงมากขึ้น
ขณะเดียวกัน สุภิญญา กลางณรงค์ ผู้ร่วมก่อตั้ง Cofact (ประเทศไทย) เชื่อว่า ท่ามกลางวิกฤตก็อาจจะมีโอกาส หากมีความคิดสร้างสรรค์และทำหน้าที่ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล อย่างไรก็ตามยังมีองค์กรที่ต้องการสนับสนุนให้สื่อทำงานที่มีคุณภาพ ซึ่งเรื่องนี้เป็นโจทย์ขององค์กรสื่อที่ต้องออกแบบหน่วยงานให้รองรับทั้งการผลิตเพื่อธุรกิจ รวมถึงการรองรับหน่วยงานที่ยังทำหน้าที่สื่อสารมวลชนได้อย่างมีอิสระ
