ผู้เชี่ยวชาญ ชี้ แม้เชื้อจุลินทรีย์ไม่ใช่ชนิดก่อโรครุนแรง แต่สำหรับกลุ่มภูมิคุุ้มกันต่ำ อาจเสี่ยงได้รับผลกระทบ แนะ คนติดยาดม ควรเปลี่ยนทุกเดือน ใช้เท่าที่จำเป็น
วันนี้ (28 ต.ค. 68) สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ออกประกาศเตือนประชาชนหลังตรวจพบว่า ผลิตภัณฑ์ยาดมผสมสมุนไพร ตราหงส์ไทย สูตร 2 หมายเลขทะเบียน G 309/62 ไม่เป็นไปตามมาตรฐานที่กฎหมายกำหนด โดยผลตรวจจากห้องปฏิบัติการของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ พบว่า มีการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์หลายชนิด ได้แก่
- Total Aerobic Microbial Count
- Total Combined Yeasts and Mould Count
- Clostridium spp.
การปนเปื้อนดังกล่าวทำให้ผลิตภัณฑ์นี้เข้าข่าย ผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่ผิดมาตรฐาน ตาม มาตรา 60 (2) แห่งพระราชบัญญัติผลิตภัณฑ์สมุนไพร พ.ศ. 2562 ซึ่ง อย. ได้สั่งให้ผู้ผลิตดำเนินการตามกฎหมาย และเตือนให้ประชาชน หยุดใช้ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวทันที เพื่อความปลอดภัย
ผู้เชี่ยวชาญ ชี้ กลุ่มภูมิคุ้มกันต่ำเสี่ยงผลกระทบ
อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สวทช. เปิดเผยกับ The Active ว่า แม้เชื้อจุลินทรีย์ที่ตรวจพบอาจไม่ใช่ชนิดที่ก่อโรครุนแรง แต่ อาจเป็นอันตรายต่อกลุ่มผู้มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ หรือผู้มีปัญหาปอดเรื้อรัง
“ร่างกายคนทั่วไปสามารถกำจัดเชื้อจุลินทรีย์แปลกปลอมได้ แต่ในผู้สูงอายุหรือผู้ที่ภูมิคุ้มกันไม่แข็งแรง เชื้อเหล่านี้อาจทำให้เกิดการติดเชื้อหรืออาการระคายเคืองระบบทางเดินหายใจได้ จึงควรหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีรายงานการปนเปื้อน”
อนันต์ จงแก้ววัฒนา
เตือน ‘คนติดยาดม’ ใช้อย่างระมัดระวัง – หลีกเลี่ยงการใช้ต่อเนื่อง
ผู้เชี่ยวชาญจากไบโอเทค ยังบอกเพิ่มเติมว่า พฤติกรรมการใช้ยาดมตลอดเวลาหรือใช้แบบไม่ระมัดระวัง เช่น การเปิดฝาทิ้งไว้ หรือใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีความชื้นสูง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเจริญเติบโตของเชื้อราได้ โดยเฉพาะยาดมสมุนไพรที่ผลิตจากวัตถุดิบตากแห้งหรืออบแห้งแบบพื้นบ้าน ซึ่งอาจไม่ได้ผ่านการตรวจสอบคุณภาพอย่างเป็นระบบ
“หากเปิดใช้แล้ว ควรปิดฝาทุกครั้ง และไม่ใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะเมื่อเปิดใช้นาน ๆ เชื้อราจากอากาศอาจสะสมในภาชนะได้”
อนันต์ จงแก้ววัฒนา
แนะเปลี่ยนยาดมใหม่ทุก 1 เดือน – ใช้เท่าที่จำเป็น
ทั้งยังแนะนำว่า ยาดมที่เปิดใช้งานแล้วควรเปลี่ยนใหม่ภายใน 2–4 สัปดาห์ หรืออย่างช้าไม่เกิน 1 เดือน โดยเฉพาะเมื่อกลิ่นเริ่มจางหรือมีความชื้นภายในขวด เพราะอาจบ่งชี้ถึงการเสื่อมสภาพหรือการปนเปื้อนของเชื้อรา
“ไม่ควรเสียดายหรือใช้ต่อแม้ยังมีกลิ่นอยู่ เพราะคุณสมบัติในการบรรเทาอาการเวียนศีรษะหรือคัดจมูกอาจหมดไปแล้ว และมีความเสี่ยงต่อการรับเชื้อ”
อนันต์ จงแก้ววัฒนา
ทั้งนี้ อนันต์ ย้ำว่า การใช้ยาดมสมุนไพรไม่ควรทำเป็นกิจวัตร แต่ควรใช้เฉพาะเมื่อจำเป็นเท่านั้น เพื่อป้องกันการระคายเคืองระบบทางเดินหายใจและลดโอกาสสะสมเชื้อจากสิ่งแวดล้อม
- อ่านข้อมูลเพิ่มเติม : Anan Jongkaewwattana
