‘ขบวนคนจนเมืองเพื่อสิทธิที่อยู่อาศัย’ ย้ำ การรถไฟฯ แจ้งเงื่อนไขเช่าที่ดินไปยัง พอช.แล้ว แต่ยังไม่ลงนามเช่า ชี้ ยังเหลืออีก 20 สัญญาแปลงที่ดิน 1,406 ครอบครัว หวั่น หากทำสัญญาไม่ทัน 23 พ.ค. นี้ อาจตกขบวนเบิกจ่ายงบฯ บ้านมั่นคง ปี 68 ทำแก้ปัญหาที่อยู่คนจนยิ่งล่าช้า
วันนี้ (10 พ.ค. 68) ขบวนคนจนเมืองเพื่อสิทธิที่อยู่อาศัย ซึ่งประกอบด้วย เครือข่ายสลัม 4 ภาค, เครือข่ายชุมชนเมืองที่ได้รับผลกระทบจากโครงการรถไฟ (ชมฟ.), เครือข่ายริมรางเมืองย่าโม และ เครือข่ายบ้านมั่นคงชุมชนริมทางรถไฟ ออกแถลงการณ์ เร่งรัดให้การรถไฟแห่งประเทศไทย ลงนามสัญญาเช่าที่ดินโครงบ้านมั่นคง 20 สัญญา ภายในวันที่ 23 พฤษภาคม 2568
แถลงการณ์ ย้ำว่า ความไม่มั่นคงในที่อยู่อาศัยของชุมชนคนจนในที่ดินการรถไฟฯ ถือเป็นปัญหาของสังคมเมืองมาอย่าง ยาวนาน ซึ่งที่ผ่านมามีความพยายามร่วมกันระหว่างภาครัฐและภาคประชาชน เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยล่าสุด รัฐบาลมีนโยบายแก้ปัญหาที่อยู่อาศัยชุมชนแออัดในที่ดินการรถไฟฯ 300 ชุมชน 27,084 ครัวเรือน ทั่วประเทศ ตามมติคณะรัฐมนตรี 14 มีนาคม 2566 และมติคณะกรรมการรถไฟ 18 พฤษภาคม 2566

สําหรับสถานการณ์ในปี 2568 นั้น ขบวนคนจนเมืองเพื่อสิทธิที่อยู่อาศัย ได้จัดชุมนุมที่หน้ากระทรวงคมนาคม เมื่อวันที่ 18-20 กุมภาพันธ์ 2568 เรียกร้องให้การรถไฟฯ อนุมัติสัญญาเช่าแก่ชุมชนแออัด เพื่อการทําโครงการบ้านมั่นคงในปีงบประมาณ 2568
โดยในตอนนั้น สุรพงษ์ ปิยะโชติ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม มาเป็นประธาน การประชุมเพื่อแก้ปัญหา และได้มีนโยบายสั่งการให้การรถไฟฯ เร่งจัดทําสัญญาเช่า ที่ดินให้ชุมชนตามข้อเสนอของขบวนคนจนเมืองเพื่อสิทธิที่อยู่อาศัย โดยได้ลงนามสัญญาเช่าที่ดินระหว่างการ รถไฟฯ และสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.) แล้ว 6 สัญญาแปลงที่ดิน
อย่างไรก็ตาม ยังเหลืออีก 20 สัญญาแปลงที่ดิน จํานวน 1,406 ครอบครัว ที่การรถไฟฯ ได้แจ้งเงื่อนไข การเช่าที่ดินไปยัง พอช.แล้ว แต่ยังไม่ได้ลงนามในสัญญาเช่า ซึ่งถ้าการรถไฟฯ ไม่ลงนามสัญญาให้ทันภายในวันที่ 23 พฤษภาคม นี้ ก็จะทําให้ชุมชนที่จะทําโครงการบ้านมั่นคงใน 20 แปลงที่ดินของการรถไฟฯ ไม่สามารถ เบิกจ่ายงบประมาณโครงการบ้านมั่นคง ปี 2568 ซึ่งจะส่งผลต่อความล่าช้าในการแก้ปัญหาที่อยู่อาศัยของคนจน

สําหรับชุมชนที่อยู่ใน 20 แปลงที่ดิน ที่การรถไฟฯ ยังไม่ได้ลงนามสัญญาเช่าประกอบด้วย
- ชุมชนแปลงบางซื่อ-กม.11 กรุงเทพมหานคร
- ชุมชนแปลงโรงปูนเหนือ-ใต้ กรงุเทพมหานคร
- ชุมชนวัดช่างเหล็ก กรุงเทพมหานคร
- ชุมชนพันทาน้อย จ.ศรีสะเกษ
- ชุมชนพะไลเฟส 2 จ.นครราชสีมา
- ชุมชนแปลงหลังศูนย์โซน 2 จ.ขอนแก่น
- ชุมชนแปลงหนองไผ่ตอนบน จ.ขอนแก่น
- ชุมชนแปลงเทพารักษ์โซน 2 จ.ขอนแก่น
- ชุมชนเทพารักษ์ 1 จ.ขอนแก่น
- ชุมชนแปลงพัฒนาเทพารักษ์ จ.ขอนแก่น
- ชุมชนควนดินแดง จ.ตรัง
- ชุมชนเขารูปช้าง 3 จ.สงขลา
- ชุมชนแปลงหลบมุม 1-3 จ.สงขลา
- ชุมชนหลบมุม 2 จ.สงขลา
- ชุมชนคลองหวะ 1 จ.สงขลา
- ชุมชนแปลงคลองหวะ 3 จ.สงขลา
- ชุมชนปลักกริม จ.สงขลา
- ชุมชนแปลงจันทร์วิโรจน์ จ.สงขลา
- ชุมชนแปลงจันทร์นิเวช จ.สงขลา
- ชุมชนโรงธูป จ.ราชบุรี

ขบวนคนจนเพื่อสิทธิที่อยู่อาศัย จึงมีข้อเรียกร้องต่อการรถไฟฯ และกระทรวงคมนาคม ดังนี้
- ให้ผู้ว่าการรถไฟแห่งประเทศไทย เร่งรัดการลงนามสัญญาเช่าที่ดิน 20 แปลง กับทาง พอช. ให้ทัน ภายในวันที่ 23 พฤษภาคม 2568
- ให้กระทรวงคมนาคม ประสานสั่งการไปยังการรถไฟฯ เพื่อให้ดําเนินการตามข้อ 1.
- ให้กระทรวงคมนาคม เร่งเปิดการประชุมคณะกรรมการแก้ปัญหาชุมชนในที่ดินการรถไฟฯ ที่มี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม เป็นประธาน ภายในเดือนพฤษภาคม 2568
โดยขบวนคนจนเมืองเพื่อสิทธิที่อยู่อาศัย จะขอไปติดตามความคืบหน้าของข้อเรียกร้องดังกล่าว ที่กระทรวงคมนาคม ในวันที่ 15 พฤษภาคม นี้ด้วย