ในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2568 ที่จะถึงนี้ 76 จังหวัดทั่วประเทศ จะได้เข้าคูหาในสนามเลือกตั้งท้องถิ่นพร้อมกัน บางจังหวัดอาจได้เลือกทั้งนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด (นายก อบจ.) และสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัด (ส.อบจ.) ในขณะที่บางจังหวัดได้มีการเลือก นายก อบจ. ไปก่อนหน้านี้แล้ว ก็จะได้เลือกตั้ง ส.อบจ. เพียงอย่างเดียว
แต่ไม่ว่าจะได้เลือกทั้งคู่ หรือ ส.อบจ. เพียงอย่างเดียว ปฏิเสธไม่ได้ว่า อบจ. มีบทบาทสำคัญในการบริหารพัฒนาท้องถิ่น ทั้งการบริหารงบประมาณจังหวัด มีส่วนในการแก้ปัญหาต่าง ๆ เช่น โครงสร้างพื้นฐาน บริการสาธารณะในจังหวัด ซึ่งแตกต่างกันตามแต่ละสถานที่ว่ามีปัญหาและความต้องการด้านในใดเป็นพิเศษ
The Active รวบรวมนโยบายที่ถูกพูดถึงบนโซเชียลมีเดีย ผ่านเครื่องมือ Zocial Eye ชวนส่องและฟังเสียงของโลกโซเชียลมีเดียว่า ในการเลือกตั้ง อบจ. ที่จะถึงนี้ ผู้คนพูดถึงและคาดหวังบทบาทหน้าที่ของ อบจ. ในด้านใดบ้าง โดยเก็บข้อมูลตลอดช่วงเวลา 6 เดือนที่ผ่านมา (ช่วงวันที่ 24 ก.ย. 2567 – 24 ม.ค. 2568)
ภาพรวมโลกออนไลน์ส่วนใหญ่โพสต์ที่ได้รับความสนใจอย่างมาก มักจะเป็นโพสต์หาเสียงของพรรคการเมืองใหญ่ โดยเฉพาะพรรคประชาชนและพรรคเพื่อไทย ที่มีผู้ช่วยหาเสียงคนสำคัญลงพื้นที่หาเสียงด้วย เช่น พิธา ลิ้มเจริญรัตน์, ชัยธวัช ตุลาธน, แพทองธาร ชินวัตร, ทักษิณ ชินวัตร เป็นต้น ซึ่งในบางครั้งมีการปราศรัยกระทบกระทั่งกันระหว่างสองฝ่าย รวมถึงโพสต์แนะนำผู้สมัครและแนะนำนโยบายตามพื้นที่จังหวัดต่าง ๆ ซึ่งมีทั้งผู้สมัครจากพรรคการเมืองระดับประเทศ บ้านใหญ่แต่ละจังหวัด หรือผู้สมัครอิสระที่อยากมาเป็นส่วนหนึ่งของ อบจ.
จากการจัดอันดับนโยบายที่ถูกพูดถึง ที่ได้ยอดเอ็นเกจเมนต์ (ยอดกดดู ไลก์ แชร์ และคอมเมนต์รวมกัน) สูงที่สุดบนโลกออนไลน์ ออกเป็น 10 อันดับแรก ดังนี้
1. คอร์รัปชัน
ถือเป็นหนึ่งในปัญหาที่ถูกพูดถึงมากที่สุดในการเลือกตั้ง อบจ. 2568 ที่จะถึงนี้ โดยหนึ่งในข้อความที่ได้รับความสนใจมากที่สุดคือข้อความใน X (Twitter เดิม) ระบุว่า “สาเหตุที่ต่างจังหวัดไม่เจริยเหมือนกรุงเทพฯ มาจาก นายก อบจ. และ อบต. คอร์รัปชัน โดยการเอางบประมาณเข้าตัวเอง” โดยมองว่า “งบประมาณดังกล่าวสามารถพัฒนาสาธารณูปโภค เพื่อให้คนไม่ต้องเข้าไปหาชีวิตดี ๆ ในกรุงเทพฯ และอยากอยู่ที่บ้านเกิดต่อได้”
แม้ผู้สมัครหลายรายมีการชูนโยบายด้านความโปร่งใส เช่น เปิดเผยข้อมูลงบประมาณของ อบจ. ให้โปร่งใส ตรวจสอบได้ นโยบายโปร่งใส-ไว้ใจได้ หรือนโยบายไม่ซื้อเสียง มีบางส่วนที่เชื่อถือว่าจะสามารถทำได้จริง ในขณะที่บางส่วนมองว่าอาจจะยังไม่สามารถแก้ปัญหาทุจริตได้ เช่น คลิป TikTok เล่าสถานการณ์การซื้อเสียงในจังหวัดนครศรีธรรมราช โดยได้รับความสนใจรวมเกือบ 70,000 เอ็นเกจเมนต์ โดยมีคอมเมนต์บางส่วนเสนอว่า ถ้ามีหลักฐานให้แจ้ง กกต. เพื่อจัดการต่อ นอกจากนี้มีการพูดถึงการซื้อเสียงและทุจริตในพื้นที่ต่าง ๆ เช่น ราชบุรี พิษณุโลก
2. สาธารณสุข
ถูกพูดถึงในอันดับที่ 2 โดยมองว่าท้องถิ่นมีปัญหาด้านอนามัยที่ย่ำแย่ เป็นหนึ่งในปัญหาที่เกิดจากการทุจริตงบประมาณ
ในส่วนนโยบายของผู้ลงสมัคร นายก อบจ. และ สอบจ. ได้รับการชื่นชมจาก นพ.สุเทพ เพชรมาก เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (เลขาธิการ คสช.) ว่ามีหลายคนที่ชูนโยบายด้านสาธารณสุขในมิติต่าง ๆ เช่น การพูดถึงในเชิงภาพรวมว่าจะผลักดันสาธารณสุข, สนับสนุน Telemedicine, ดูแลเรื่องปัญหาสุขภาพจิต, ถ่ายโอนโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) รวมถึงการสนับสนุนให้ รพ.สต. มีบริการที่หลากหลาย และบุคลากรที่เชี่ยวชาญ
3. สาธารณูปโภค
ส่วนใหญ่พูดถึงปัญหาน้ำสกปรก ซึ่งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของประชาชนในพื้นที่ต่าง ๆ เช่น พัทยา จังหวัดกระบี่ จังหวัดมหาสารคาม โดยบางส่วนมองว่าภาษีที่เสียไป ควรถูกนำมาพัฒนาเพื่อแก้ปัญหาดังกล่าวให้ดีกว่านี้
มีการชูนโยบายน้ำประปาสะอาด น้ำประปาดื่มได้ ทั้งจากผู้สมัครพรรคประชาชน และผู้สมัครจากพรรคเพื่อไทย โดยเฉพาะสนามเลือกตั้งจังหวัดอุดรธานี ซึ่งพรรคประชาชนได้มีการนำร่องแก้ปัญหาในบางพื้นที่แล้ว แต่ก็ยังมีคอมเมนต์บางส่วนบอกว่า ยังไม่เห็นว่าทำสำเร็จแล้ว
4. เศรษฐกิจ
ผู้สมัคร นายก อบจ. หลายรายชูนโยบายพัฒนาด้านเศรษฐกิจ เช่น พัฒนารายได้จากการท่องเที่ยว รวมไปถึงการหาช่องทางรายได้อื่น ๆ เพิ่มเติมนอกเหนือจากแค่การท่องเที่ยว
มีการตั้งคำถามจาก รักชนก ศรีนอก สส.พรรคประชาชน ว่าการเดินหน้าแจกดิจิทัลวอลเล็ต เชื่อมโยงกับการเลือกตั้ง อบจ. หรือไม่ เนื่องจากคาดการณ์แจกเงินวันที่ 29 ม.ค. 2568 และจะมีการเลือกตั้ง อบจ. วันที่ 1 ก.พ. 68 ในขณะที่ลิณธิภรณ์ วริณวัชรโรจน์ รองโฆษกพรรรเพื่อไทย ออกมาตอบโต้ว่า เป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจ ไม่เกี่ยวข้องกับสนามเลือกตั้งท้องถิ่น
5. คมนาคมและขนส่ง
พูดถึงปัญหาของต่างจังหวัดที่ยังเป็นถนนลูกรัง หลายคอมเมนต์อยากให้อยากให้มีระบบขนส่งสาธารณะที่ดี ในขณะที่บางคนมองว่าบางจังหวัดมีการใช้งบเพื่อสร้างถนนมากไป เช่น จังหวัดพิษณุโลก โดยมองอาจนำงบประมาณไปลงทุนกับอย่างอื่นแทน เช่น พัฒนาคนหรือเมือง หรือจังหวัดเชียงใหม่ ที่มีการวิพากษ์วิจารณ์นายก อบจ. เชียงใหม่คนเก่าว่าเอางบประมาณกว่า 1,825 ล้านบาท ไปใช้ในการก่อสร้างไปแล้วกว่า 276 ล้านบาท
นอกจากนี้ยังพูดถึงกรณี นายก อบจ. บางจังหวัดลาออกก่อน ทำให้เสียงบประมาณการเลือกตั้งซ้ำสอง เช่น จากการปราศรัยจังหวัดอุบลราชธานีของศิริกัญญา ตันสกุล ระบุว่าเสียงบประมาณเลือกตั้งรอบสองอีกกว่า 40 ล้านบาท ซึ่งงบประมาณดังกล่าวสามารถนำไปสร้างถนนได้เป็นจำนวนมาก
ปัญหาดังกล่าวมีการสะท้อนว่า บางพื้นที่อยู่ได้เพราะประชาชนช่วยกันเอง เช่น ถนนของจังหวัดอุบลราชธานี ที่ไม่ได้ปรับปรุงมาหลายปี แต่พึ่งมามีการทำถนนช่วงเลือกตั้ง
ผู้สมัครหลายรายชูนโยบายเกี่ยวกับคมนาคมและขนส่ง เช่น โครงข่ายขนส่งเชื่อมโยงจังหวัด มีการเสนอกฎหมายท้องถิ่นทำถนนด้วยตัวเองโดยไม่ต้องรอกระทรวงคมนาคม รวมถึงเสนอให้มีระบบขนส่งสาธารณะ ซึ่งโลกโซเชียลบางส่วนอยากเห็นนโยบายอื่น ๆ นอกจากการสร้างถนนและสะพาน เช่น ขนส่งมวลชนสาธารณะ ร่วมด้วยเช่นกัน
6. คุณภาพชีวิต
ส่วนใหญ่มีการพูดถึงในภาพรวมว่าการเลือก นายก อบจ. ครั้งนี้ จะช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนได้ โดยมีการพูดควบคู่กับนโยบายอื่น ๆ เช่น การจัดงานงบอย่างมีประสิทธิภาพ ปัญหาน้ำขาดแคลน ฯลฯ
สอดคล้องทิศทางเดียวกับผู้ลงสมัคร ที่พูดถึงนโยบายคุณภาพชีวิตในภาพรวม เช่น ประสานงานและผลักดันนโยบายสวัสดิการต่าง ๆ ของรัฐให้ถึงมือประชาชน หรือการผลักดันให้เข้าถึงโอกาสได้อย่างเท่าเทียม
7. การศึกษา
ผู้สมัครหลายรายชูนโยบายการศึกษาทั่วถึง-เท่าเทียม พัฒนาการศึกษาเด็กเล็ก โดยหนึ่งในโพสต์ที่ได้รับความสนใจคือโพสต์ของ ชาญ พวงเพ็ชร์ ผู้ลงสมัคร นายก อบจ. ปทุมธานี ระบุว่าให้ความสำคัญด้านการศึกษา รวมถึงเป็นคนสร้างแนวคิดโรงเรียนสามโคก จนกลายมาเป็นต้นแบบโรงเรียน อบจ. หลายจังหวัดในประเทศ โดยได้รับเสียงชื่นชมจากโลกออนไลน์จำนวนมาก
อีกหนึ่งโพสต์ที่ได้รับความสนใจคือโพสต์ขององค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน โดยเปรียบเทียบว่าการเลือกตั้ง อบจ. ที่ผ่าน ๆ มาใช้เงินซื้อเสียงสูงถึง 12,690 ล้านบาท ซึ่งสามารถนำไปใช้พัฒนาการศึกษาผ่านการสร้างโรงเรียนขนาดกลางได้ประมาณ 1,269 แห่ง (งบประมาณ 10 ล้านต่อแห่ง) โดยมีผู้คนบางส่วนเห็นด้วย แต่บางส่วนตั้งคำถามว่า รู้แล้วจะทำอย่างไรต่อ
8. สิ่งแวดล้อม-มลพิษ
มีการพูดถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ แตกต่างกันนออกไปในแต่ละพื้นที่ เช่น ปัญหาน้ำท่วม ปัญหามลพิษทางน้ำ ในจังหวัดอุดรธานี หรือปัญหาป่าไม้ถูกทำลายเพื่อประโยชน์ทางธุรกิจ ปัญหาขยะอุตสาหกรรม และปัญหามลพิษทางน้ำ ในจังหวัดราชบุรี ซึ่งอาศัยบทบาทของอบจ. ในการจัดการ
นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงสถานการณ์ปัญหาสิ่งแวดล้อมควบคู่กับการเลือกตั้งท้องถิ่น เช่น สถานการณ์ฝุ่น PM2.5 ในปัจจุบันเชื่อมโยงกับการเลือกตั้ง อบจ. หรือในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ ที่มองว่าจุดเปลี่ยนอาจอยู่ที่การจัดการฝุ่น PM2.5 ว่าจะจัดการได้จริงหรือไม่ เป็นต้น
ผู้สมัครบางส่วนมีการหาเสียงด้วยนโยบายแก้ปัญหาไฟป่า ปัญหาฝุ่น และการเตรียมรับมือภัยพิบัติ
9. ยาเสพติด
ปัญหายาเสพติดและคอลเซ็นเตอร์ถือเป็นปัญหาใหญ่ที่ต้องอาศัยการแก้ปัญหาทั้งจากภาครัฐและท้องถิ่น มีการเรียกร้องให้ อบจ. จัดการปัญหาดังกล่าว เช่น เหตุอาชญากรรมจากผู้เสพยาเสพติดในจังหวัดมหาสารคาม
มีการชูนโยบายจัดการยาเสพติดและแก๊งค์คอลเซ็นเตอร์ เช่น การหาเสียงในจังหวัดอุดรธานี จังหวัดนครพนม โดยเฉพาะในสนามการเลือกตั้งจังหวัดอุดรธานี ซึ่งเป็นที่สนใจของโลกออนไลน์ คือ การวิวาทะนโยบายจัดการยาเสพติดของทักษิณ ชินวัตร (ผู้ช่วยหาเสียงพรรคเพื่อไทย) รวมถึงการตอบกลับของชัยธวัช ตุลาธน (ผู้ช่วยหาเสียงพรรคประชาชน) ในสนามเลือกตั้ง นายก อบจ. อุดรธานี
นอกจากนี้ยังมีผู้ช่วยหาเสียงคนอื่น ๆ ที่มาช่วยหาและชูนโยบายจัดการยาเสพติด เช่น พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ (ผู้ช่วยหาเสียงพรรคประชาชน) และแพทองธาร ชินวัตร (ผู้ช่วยหาเสียงพรรคเพื่อไทย) ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าผู้ช่วยหาเสียงเหล่านี้ให้ความสำคัญกับการแก้ปัญหาดังกล่าว
10. การเกษตร
ส่วนใหญ่เป็นการพูดถึงนโยบายด้านการเกษตรในภาพรวม ไม่ได้มีการระบุลงลึกมาก เช่น ผู้สมัครพูดถึงความสำคัญของน้ำเพื่อการเกษตร ซึ่งเป็นหัวใจของคนในจังหวัดส่วนใหญ่ที่ทำอาชีพเกษตรกร รวมถึงการชูนโยบายส่งเสริมการแปรรูปสินค้าการเกษตร ซึ่งควบคู่กับด้านเศรษฐกิจร่วมด้วย
ทั้ง 10 ปัญหาที่กล่าวมาข้างต้นเป็นส่วนหนึ่งของเสียงสะท้อนจากโลกออนไลน์ถึงบทบาทหน้าที่ของว่าที่ อบจ. ชุดใหม่ต้องมาสานต่อ รวมถึงการใช้งบประมาณให้อย่างคุ้มค่าเพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชนในพื้นที่ ดังนั้นการเลือกตั้ง อบจ. ครั้งนี้จึงมีความสำคัญ เพราะการเลือกไม่กี่วินาทีในคูหา จะกำหนดอนาคตของท้องถิ่นไปอีก 4 ปี
เลือกตั้ง อบจ. 1 กุมภาฯ 1 เสียง สร้างความเปลี่ยนแปลงท้องถิ่น
