ชี้ผิด พ.ร.บ.เครื่องมือแพทย์ เทียบเท่าเจตนาขาย ด้าน “สภาองค์กรของผู้บริโภค” แนะรัฐรีบนำเข้าชุดตรวจ ATK คุณภาพสูงสุด แจกประชาชนกลุ่มเสี่ยงฟรี ลดปัญหาแจกแถมผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ที่อาจเกิดขึ้น
จากกรณี นางสาวพิมรดาภรณ์ เบญจวัฒนะพัชร์ หรือ พิมรี่พาย แม่ค้าออนไลน์ ไลฟ์ขายน้ำแร่ ราคา 120 บาท แถมชุดตรวจ ATK 1 ชุด
วันที่ 18 ส.ค.2564 นายแพทย์สุรโชค ต่างวิวัฒน์ รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า การกระทำดังกล่าวถือว่ามีความผิดตามกฎหมาย อย. และ พ.ร.บ.เครื่องมือแพทย์ ถือว่าการจำหน่าย จ่าย แจก เป็นการกระทำเทียบเท่าเจตนาขาย ซึ่งการใช้ผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง
ในส่วนของชุดตรวจ ATK นั้น อย.อนุญาตให้มีการขายในร้านขายยา คลินิกสถานพยาบาล เท่านั้น และ การโฆษณาต้องมีการขออนุญาตจาก อย. ก่อน ถึงแม้จะเป็นคนที่สามารถโฆษณาขายได้ เช่น ร้านขายยาจะขายผ่านออนไลน์ก็ต้องมาขออนุญาตว่าจะโฆษณาด้วยคำพูดอย่างไร เกินจริงหรือไม่ ทั้งนี้เหมือนกับผลิตภัณฑ์อื่นๆ จะโฆษณาก็ต้องขออนุญาตเช่นกัน
ทำไม ‘การแจก’ หรือ ‘การแถม’ ผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ โดยไม่ได้รับอนุญาตถึงผิดกฎหมาย ?
สภาองค์กรของผู้บริโภค ออกมาให้ความรู้ประชาชนว่าการจำหน่าย จ่าย แจกผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ มีความหมายเท่ากับเป็นการขาย ตาม พ.ร.บ. เครื่องมือแพทย์ พ.ศ. 2551 กรณีชุดตรวจ ATK ที่ถูกขึ้นทะเบียนเป็นเครื่องมือแพทย์ก็จำเป็นต้องมีความระมัดระวังในการใช้เป็นอย่างมากเช่นเดียวกัน หากใช้ชุดทดสอบที่ไม่ผ่านการรับรองอาจให้ผลตรวจที่ไม่แม่นยำได้
ขณะนี้ ATK ที่ถูกกฎหมายและได้รับอนุญาตจาก อย. จะวางขายเฉพาะในร้านขายยาและสถานพยาบาลเท่านั้น ส่วนกรณีที่ขายบนออนไลน์จะต้องขออนุญาตโฆษณาตาม พ.ร.บ. เครื่องมือแพทย์ พ.ศ. 2551 ก่อน และต้องแสดงเลขอนุญาตโฆษณาเครื่องมือแพทย์ (เลข ฆพ.) ด้วย
ทั้งนี้ สภาองค์กรของผู้บริโภค เห็นว่า ขณะนี้ชุดทดสอบโควิดเป็นสินค้าที่มีความต้องการเป็นจำนวนมาก ดังนั้น รัฐบาลต้องรีบนำเข้าชุดทดสอบโควิดที่มีคุณภาพสูงสุด และกระจายให้กับกลุ่มเสี่ยง รวมทั้งประชาชนในประเทศโดยเร็วเพื่อลดปัญหาการลดแลกแจกแถมผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ที่อาจเกิดขึ้นในลักษณะนี้อีก
นอกจากนี้ อุณหภูมิในการเก็บชุดทดสอบโควิดก็มีผลต่อประสิทธิภาพของชุดตรวจได้ หากเก็บหรือขนส่งในอุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม อาจส่งผลให้สินค้ามีโอกาสเสื่อมคุณภาพจนไม่สามารถแสดงผลที่แม่นยำได้
ส่วนต้องเก็บที่อุณหภูมิใด ขึ้นอยู่กับแต่ละยี่ห้อ ซึ่งผู้บริโภคสามารถตรวจสอบได้จากสัญลักษณ์บนซองที่มีรูปปรอท และจะพบว่ามีตัวเลขอุณหภูมิระบุอยู่ ตัวอย่างเช่นมีตัวเลขเขียนว่า 2 °C และ 30 °C หมายความว่า ควรเก็บที่อุณหภูมิ 2 – 30 องศาเซลเซียส
