งานวิจัยระบุสาเหตุหลักทำให้เกิดอุบัติเหตุของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์มาจาก การประเมินสถานการณ์เสี่ยง หรือคาดการณ์อุบัติเหตุล่วงหน้าผิดพลาด กรมการขนส่งทางบกจึงเตรียมปรับข้อสอบใบขับขี่ให้ประชาชนตระหนักถึงการคาดการณ์อุบัติเหตุมากขึ้น
รศ.กัณวีร์ กนิษฐ์พงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยอุบัติเหตุแห่งประเทศไทย เปิดเผย หลังร่วมกับเครือข่ายอุบัติเหตุ ภาครัฐ เอกชน จัดทำโครงการวิจัยเมืองไทยไร้อุบัติเหตุ จากการเก็บรวบรวม ข้อมูลตั้งแต่ ปี 2559-2563 จากเคสอุบัติเหตุจริงทั้งหมด 1,001 เคส ทุกภาคของไทย ในจำนวนนี้พบอุบัติเหตุที่ไม่มีผู้เสียชี่วิต 732 เคส อุบัติเหตุที่มีผู้เสียชีวิต 269 เคส โดยงานวิจัยนี้จะเน้น เข้าในรูปแบบลักษณะและสาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ในประเทศไทยเป็นส่วนใหญ่ เพราะจักรยานยนต์เป็นยานพาหนะที่มีคนไทยเสียชีวิตมากที่สุดในประเทศและในโลก
โดยข้อสรุปปัจจัยหลักที่เกี่ยวข้องกับการเกิดอุบัติเหตุในรถจักรยานยนต์ พบความผิดพลาดจากการตอบสนองการควบคุมรถจักรยานยนต์ที่ไม่เหมาะสม (Reaction Failure)ในผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ ร้อยละ 13 ส่วน ความผิดพลาดในการตัดสินใจ (Decision Failure) ร้อยละ 32 ขณะที่ความผิดพลาดในการประเมินสถานการณ์เสี่ยงที่จะเกิดขึ้น (Perception Failure) ร้อยละ 49
โดยนักวิจัยมีการวิเคราะห์แบบเชิงลึก รูปแบบการชนของรถจักรยานต์ยนต์ ลักษณะของผู้ขับขี่ พฤติกรรมเสี่ยง ข้อมูลใบขับขี่ และการฝึกอบรมการขับขี่ อายุผู้ขับขี่ อวัยวะการบาดเจ็บของผู้ขับขี่และของผู้โดยสาร รวมถึงการใช้อุปกรณ์นิรภัย ปัจจัยด้านถนน สิ่งแวดล้อมเพื่อให้ได้ข้อมูลเชิงลึก ถึงการเกิดเหตุการณ์อุบัติเหตุแต่ละครั้ง
“มีข้อเสนอแนะทางมาตรการและนโยบาย หลายด้าน เช่น การทบทวนหลักสูตรการอบรม ผู้ขับขี่รถยนต์และรถจักรยานยนต์ ให้มุ่งเน้น ทักษะด้านการคาดการณ์อุบัติเหตุ การหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ การตัดสินใจและการควบคุมรถเมื่ออยู่ในสถานการณ์เสี่ยง และพยายามทำให้ทักษะเหล่านี้ เป็นที่รู้จักกับผู้อบรมขับขี่ปลอดภัยทั่วไป โดยเริ่มจากการอบรมผู้สอนขับขี่ให้มีความรู้ทักษะทางด้านนี้ก่อน จะได้นำไปใช้ในการอบรมผู้ขับขี่ รถจักรยายยนต์ได้ต่อไป และการสนับสนุนให้มีการบรรจุหลักสูตรการอบรมผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ ที่ปลอดภัย ให้เป็นวิชาเลือกหรือวิชาพื้นฐานในระดับชั้นมัธยมและมหาวิทยาลัย เพื่ออบรมทักษะการขับขี่ที่ปลอดภัยให้แก่กลุ่มเยาวชนมากขึ้น”
รศ.กัณวีร์ กนิษฐ์พงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยอุบัติเหตุแห่งประเทศไทย
ฐิติพัฒน์ ไทยจงรักษ์ ผู้อำนวยการสำนักสวัสดิภาพการขนส่งทางบก กรมการขนส่งทางบก เปิดเผยว่า ที่ผ่านมากรมการขนส่งทางบกของไทยเองที่เป็นหน่วยงานสำคัญในการให้ใบอนุญาติผู้ขับขี่ ให้สามารถออกมาขับรถบนท้องถนนได้ ที่เน้นการสอบขอใบอนุญาตขับขี่ ด้วยการการทดสอบทั้งภาคทฤษฎี ซึ่งมุ่งเน้นเรื่องความเข้าใจในป้าย ข้อบังคับกฎจราจร และการทดสอบสมรรถภาพของร่างกาย เรื่องการมองเห็น ปฎิกิริยาตอบสนอง ส่วนการทดสอบภาคปฏิบัติ ก็เน้นความชำนาญในการขับขี่ ขณะที่การคาดการณ์ความเสี่ยงเกิดอุบัติเหตุถือเป็นจุดเปลี่ยนใหม่ที่จะปรับปรุงเพื่อให้สอดคล้องกับงานวิจัย เพื่อให้คนไทยได้ตระหนักถึงการคาดการอุบัติเหตุมากขึ้น
“หลังจากกรมการขนส่งทางบก ภาคการศึกษา ภาคเอกชน และนักวิจัยร่วมมือกัน ในการจัดทำข้อมูลเรื่องโครงการวิจัยเมืองไทยไร้อุบัติเหตุ คาดการณ์ว่าการสอบใบขับขี่ของรถจักรยานยนต์น่าจะมีออกมาให้เห็นในช่วงปลายปี 2565 นี้ ซึ่งขณะนี้ข้อสอบรถจักรยานยนต์ทำเสร็จเรียบร้อยแล้ว และจะค่อยๆทยอยปล่อยข้อสอบบางส่วนออกมาควบคู่กับการให้ความรู้ต่อเนื่องตามช่องทางต่างๆเพื่อให้ประชาชนรับรู้ร่วมกันก่อน ขณะที่ฝั่งของรถยนตกำลังเร่งทำการศึกษาเพื่อพัฒนามาใช้ในเร็วๆนี้ต่อไป”
ฐิติพัฒน์ ไทยจงรักษ์ ผู้อำนวยการสำนักสวัสดิภาพการขนส่งทางบก
ขณะนี้กรมการขนส่งทางบกมีรถที่จดทะเบียนประมาณ 40 ล้านคัน และมีการออกใบอนุญาตที่ให้ไป ประมาณ 31 ล้านใบ ซึ่งแต่ละปีจะมีผู้ขับขี่หน้าใหม่เข้ามาขอทำใบอนุญาตขับขี่ประมาณ 1 ล้านคน และทุกๆปีจะมีผู้มาต่อใบอนุญาตขับรถ ปีละ 2 ล้าน 5 แสนคน ซึ่งกรมการขนส่งทางบก ในฐานะดูแลผู้ขับขี่ก่อนออกไปบนท้องถนน ก็จะพยายามคัดกรองและให้ความรู้กฎระเบียบข้อบังคับการขับขี่บนท้องถนนให้ปลอดภัยที่สุด
