เน้นถอดบทเรียนต่างประเทศ เทียบบริบทพื้นที่ตามความเหมาะสม พร้อมศึกษาความเป็นไปได้ ผุดคณะทำงาน องค์กรพิเศษ เดินหน้าพูดคุยสันติภาพ แสวงหาหนทางสร้างการมีส่วนร่วมจากทุกฝ่าย
วันนี้ (26 ต.ค.66) จาตุรนต์ ฉายแสง ประธานกรรมาธิการวิสามัญเพื่อพิจารณาศึกษาและเสนอแนวทางการส่งเสริมกระบวนการสร้างสันติภาพเพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ (กมธ.สันติภาพชายแดนใต้) เปิดเผยกับ The Active ถึงผลการประชุมนัดที่ 2 เมื่อวันที่ 25 ต.ค.ที่ผ่านมา โดยระบุว่า กมธ.สันติภาพชายแดนใต้ ได้เชิญสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) มาชี้แจงสถานะ ความคืบหน้าและปัญหาอุปสรรคในกระบวนการเจรจาและการสร้างสันติภาพในจังหวัดชายแดนภาคใต้ รวมทั้งได้ตอบข้อซักถามของ กมธ.อย่างกว้างขวาง ทำให้เห็นประเด็นร่วมกันในหลายเรื่อง เช่น บทบาทของหน่วยงานของรัฐในกระบวนการเจรจา, การมีบทบาทนำของพลเรือนในงานด้านความมั่นคง, การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน และทุกภาคส่วน, การทำให้กระบวนการเจรจากับการดำเนินนโยบายด้านต่าง ๆ ให้สอดคล้องกัน เป็นต้น
โดยการหารือทำให้ได้ประเด็นที่จะศึกษาพิจารณาหลายเรื่อง เช่น การมีส่วนร่วมการรับฟังความเห็นจากประชาชนทั้งภายใน และภายนอกพื้นที่, การมีกฎหมายรองรับการเจรจา, การกำหนดกลุ่มผู้เจรจาและสถานะของผู้เจรจา พร้อมทั้งบทบาทของต่างประเทศที่เกี่ยวข้อง
นอกจากนี้ ประธาน กมธ.สันติภาพชายแดนใต้ ยังระบุว่าด้วยว่า ที่ประชุมเห็นชอบให้แต่งตั้งคณะอนุกรรมาธิการ 2 คณะ ได้แก่
1. คณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษาและติดตามผลกระบวนการสร้างสันติภาพ จังหวัดชายแดนภาคใต้
2. คณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษาและส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการสร้างสันติภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้
“การทำงานของกรรมาธิการฯ จะทำคู่ขนานกันไปทั้งประเด็นการพูดคุย เจรจาสันติภาพ และศึกษานโยบายสำคัญอื่น ๆ ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม การศึกษา การส่งเสริมอัตลักษณ์ความหลากหลายทางวัฒนธรรม รวมถึงโครงการพัฒนาต่าง ๆ ในพื้นที่ ว่ามีปัญหา อุปสรรคอะไร แล้วจะแก้ไขปัญหาไปสู่การสร้างสันติภาพได้อย่างไร ขณะเดียวกันก็มีหัวข้อเรื่องของการใช้แนวทางกระจายอำนาจ ที่สอดคล้องกับพื้นที่ด้วย”
จาตุรนต์ ฉายแสง
ส่วนการประชุมครั้งต่อไปคาดว่าในวันพุธ ที่ 1 พ.ย.นี้ ที่ประชุมจะพิจารณาโรดแมปการทำงานของคณะกรรมาธิการในช่วงต่อไป ซึ่งจะเริ่มด้วยการศึกษาสถานะ และปัญหาอุปสรรคการดำเนินนโยบายสำคัญด้านต่าง ๆ จากหน่วยงานที่รับผิดชอบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ เพื่อนำไปสู่การจัดทำข้อสรุปการสร้างสันติภาพที่เกิดขึ้นจริง เสนอต่อสภาฯ ต่อไป
ขณะที่ ผศ.ศรีสมภพ จิตร์ภิรมย์ศรี ที่ปรึกษา กมธ.สันติภาพชายแดนใต้ เปิดเผยกับ The Active ถึงแนวทางของอนุกรรมาธิการทั้ง 2 คณะ ที่เตรียมจะตั้งขึ้น โดยเฉพาะการแสวงหาแนวทางทางการเมืองเพื่อแก้ไขปัญหาชายแดนใต้ ซึ่งได้กำหนดกรอบการทำงานไว้คร่าว ๆ คือ ศึกษาความเป็นไปได้ในรูปแบบการปกครองพิเศษต่าง ๆ ทุกแนวทางเพื่อให้เกิดความเหมาะสมกับบริบท และความต้องการเชิงพื้นที่
“เน้นให้ศึกษาความเป็นไปได้ ว่าในพื้นที่ควรใช้รูปแบบการปกครองพิเศษแบบไหน จะเป็นจังหวัดจัดการตนเอง หรือ แนวทางไหนที่มีความเป็นไปได้ โดยให้ศึกษาเปรียบเทียบกับบทเรียนจากต่างประเทศ พร้อมทั้งศึกษาความเป็นไปได้การตั้งคณะทำงานพิเศษ หรือองค์กรพิเศษขึ้นมาเพื่อทำหน้าที่พูดคุยสันติภาพ จะใช้องค์กรอะไรมาแก้ไขปัญหา”
ผศ.ศรีสมภพ จิตร์ภิรมย์ศรี
ส่วนอนุกรรมาธิการการมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการสันติภาพนั้น จะเน้นไปที่แนวทางการขับเคลื่อนให้กระบวนการพูดคุยสันติภาพ เกิดการมีส่วนร่วมจากทุกฝ่าย นำไปสู่การลดความรุนแรง การสร้างพื้นที่กลางพูดคุยสาธารณะ โดยถอดบทเรียนจากการพูดคุยที่ผ่านมา เพื่อไปสู่รูปธรรมของการสันติภาพอย่างมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง
โดยการประชุมครั้งหน้า (1 พ.ย.66) ที่ประชุม กมธ.สันติภาพชายแดนใต้ จะได้ร่วมกันเสนอรายชื่อบุคคล เพื่อเข้ามาทำหน้าที่อนุกรรมาธิการทั้ง 2 คณะ โดยคาดว่าจะเชิญบุคคลภายนอก รวมถึงภาคประชาชนที่มีส่วนเกี่ยวในพื้นที่ตามสัดส่วนความเป็นไปได้ เข้ามาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของอนุกรรมาธิการทั้ง 2 คณะดังกล่าวต่อไป
สำหรับ คณะกรรมาธิการวิสามัญเพื่อพิจารณาศึกษาและเสนอแนวทางการส่งเสริมกระบวนการสร้างสันติภาพเพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในพ้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ประกอบด้วย
จาตุรนต์ ฉายแสง ประธาน กมธ.
สุธรรม แสงประทุม รองประธาน กมธ.คนที่ 1
รอมฎอน ปันจอร์ รองประธาน กมธ.คนที่ 2
ณัฏฐ์ชนน ศรีก่อเกื้อ รองประธาน กมธ.คนที่ 3
ซูการ์โน มะทา รองประธาน กมธ.คนที่ 4
วัลลภ นาคบัว เลขานุการ กมธ.
โฆษก กมธ.
ฮานาฟี หมีนเส็น
พรรณิการ์ วานิช
เพชรดาว โต๊ะมีนา
ที่ปรึกษา กมธ.
นัจมุดดีน อูมา
ศรีสมภพ จิตร์ภิรมย์ศรี
กมลศักดิ์ ลีวาเมาะ
รุ่งรวี เฉลิมศรีภิญโญรัช
กูเฮง ยาวอหะซัน
ผู้ช่วยเลขานุการ กมธ.
ณัฐวุฒิ บัวประทุม
อาดิลัน อาลีอีสเฮาะ
กฤตทัศชญา ดิษฐเนตร
กรรมาธิการ
กัณวีร์ สืบแสง
คอซีย์ มามุ
จตุรนต์ เอี่ยมโสภา
ซาการียา สะอิ
วธิษะณา ชุณหะวัณ
นันทพงศ์ สุวรรณรัตน์
มะยุ เจ๊ะนะ
มูหามัดเปาซี อาลีฮา
สมโภช โชติชูช่วง
สรพงศ์ ศรียานงค์
พล.ต.ต.สุรินทร์ ปาลาเร่
อรรถชาญ เชาวน์วานิชย์
อะห์หมัด บอสตา
อัญชนา หีมมิหน๊ะ
อามินทร์ มะยูโซ๊ะ