คุมมาตรฐาน การปลูก การผลิต และการรักษาผู้ป่วย ตามหลักวิชาการและภายใต้จรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ จัดอมรมแพทย์ฯ เพิ่มเติม เพื่อความมั่นใจในการตรวจวินิจฉัยและสั่งจ่ายยา ในคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทยทั่วประเทศ กว่า 1,200 แห่ง
วันนี้ (11 มิ.ย.65 ) นายแพทย์ยงยศ ธรรมวุฒิ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า หลังปลดล็อกกัญชา อาจทำให้หลายฝ่ายกังวลว่าจะเกิดการใช้กัญชาทางการแพทย์แผนไทยแบบไม่ปลอดภัยทุกขั้นตอนของการรักษาคนไข้ด้วยกัญชาทางการแพทย์แผนไทย ยังให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของพืชสมุนไพร ผลิตภัณฑ์ยา และต้องคำนึงถึงความปลอดภัยแก่คนไข้เป็นอันดับแรก โดยเริ่มจากการปลูกกัญชาที่ต้องนำมาผลิตยานั้น ต้องเป็นไปตามกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐานมีคุณภาพปลอดภัยตามมาตรฐานสินค้า GAP กระทรวงสาธารณสุขเองไม่ได้ละเลยหรือย่นย่อต่อมาตรฐานนี้
ส่วนบุคลากรแพทย์แผนไทย หรือแพทย์แผนไทยประยุกต์ที่ต้องตรวจ วินิจฉัย และสั่งจ่ายยากัญชา ถึงแม้แพทย์แผนไทยเหล่านี้จะมีองค์ความรู้ในเรื่องยา เรื่องสมุนไพรดีแล้ว แต่ทางกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ยังมีการจัดอบรมแก่บุคลากรเหล่านี้ และมีการทดสอบความรู้เพื่อให้มั่นใจได้ว่า หมอแผนไทยจะสามารถตรวจวินิจฉัย และจ่ายยาได้อย่างปลอดภัย และตรงกับอาการโรคของผู้ป่วย
ส่วนความกังวลในกรณีใช้เพื่อการสันทนาการโดยอ้างข้อบ่งใช้ทางการแพทย์นั้น พบว่า ตำรับยากัญชาทางการแพทย์แผนไทยที่นำมาใช้ในการรักษา มีสัดส่วนของน้ำหนักช่อดอกกัญชาในตำรายาส่วนใหญ่ไม่เกินร้อยละ 5 คือตั้งแต่ร้อยละ 1.35 ถึงร้อยละ 24.69 และในตำรับที่มีน้ำหนักกัญชามากที่สุดคือร้อยละ 24.69 ก็มีพริกไทยเป็นส่วนประกอบอยู่ถึงร้อยละ 50 จึงไม่สามารถนำมาไปใช้เพื่อการสันทนาการโดยอ้างข้อบ่งใช้ทางการแพทย์แผนไทยได้แน่นอน
อีกอย่างที่ต้องยืนยันให้ทุกฝ่ายเข้าใจคือ กัญชาเป็นมรดกทางภูมิปัญญาของไทย ทุกส่วนของกัญชาทั้ง ราก ใบ กิ่งก้าน ลำต้น ช่อดอกและเมล็ด นำมาใช้ประโยชน์ได้ทั้งเป็นยา อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ซึ่งมีบันทึกในตำราตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ว่าช่วยให้นอนหลับ เจริญอาหาร ลดอาการปวด และเมื่อเข้าตำรายาร่วมกับสมุนไพรอื่นจะช่วยทำให้มีสรรพคุณอีกหลากหลายกลุ่มอาการที่ใช้ตามองค์ความรู้ทางการแพทย์แผนไทย เช่นกลุ่มอาการ นอนไม่หลับ ช่วยให้เจริญอาหาร บำรุงร่างกาย แก้ไข้ แก้ปวดกล้ามเนื้อ แก้ปวดท้อง แก้ไอ ฯลฯ
“การรักษาผู้ป่วยโดยแพทย์แผนไทย แพทย์แผนไทยประยุกต์ บุคลากรเหล่านี้ดำเนินการโดยมีข้อบังคับสภาการแพทย์แผนไทย ว่าด้วยจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพการแพทย์แผนไทย พ.ศ.2557 เพื่อใช้เป็นแนวทางในการบำบัดโรคและรักษาสุขภาพให้กับคนไข้อยู่แล้ว ดังนั้นจึงมั่นใจได้ทั้งหลักวิชาการและจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ “
นพ.ยงยศ ธรรมวุฒิ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
ตำรับยากัญชาทางการแพทย์แผนไทยได้นำมาพัฒนาต่อยอดเพื่อให้เกิดประโยชน์กับปัญหาสาธารณสุขในปัจจุบัน กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ได้กลั่นกรองตำรับยากัญชาตามภูมิปัญญาทั้งจากตำรายาชาติและตำรับของ หมอพื้นบ้านมีการประกาศให้ใช้ได้ตามกฎหมายแล้ว 44 ตำรับ เป็นตำรับที่มีข้อบ่งชี้ชัดเจน ผ่านกระบวนการศึกษาวิจัย
การผลิตตำรับยาโดยแหล่งผลิตยาโรงพยาบาลมาตรฐาน WHO-GMP 7 แห่ง ที่ต้องควบคุมคุณภาพการผลิตตรวจการปนเปื้อนโลหะหนักและยาฆ่าแมลง ตรวจปริมาณสารออกฤทธิ์ที่สำคัญ ผลิตตามมาตรฐานของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา นำมาจ่ายให้กับผู้ป่วยโดยผู้ประกอบวิชาชีพแพทย์แผนไทยที่ผ่านการอบรมความรู้การใช้ยากัญชาทางการแพทย์กว่า 8,000 ราย ทั่วประเทศกระจาย ในคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทยของหน่วยบริการสาธารณสุขสังกัดกระทรวงสาธารณสุขทุกระดับ รวมกว่า 1,200 แห่ง มีการติดตามการใช้และรายงานในระบบรายงานของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา พบว่ามีประสิทธิผลและความปลอดภัยสูง จนได้รับการบรรจุในบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพรแล้ว 5 รายการ คือ ตำรับยาศุขไสยาสน์ตำรับยาทำลายพระสุเมรุ ตำรับยาแก้ลมแก้เส้น ยาน้ำมันกัญชา(ตำรับหมอเดชา ) และน้ำมันกัญชาทั้ง 5
นายแพทย์ยงยศ กล่าวอีกว่า นอกจากยากัญชา 44 ตำรับแล้ว ยังมีตำรับอื่นๆ อีกหลายตำรับทั้งที่เป็นตำรับยาของชาติ ยาปรุงเฉพาะราย ซึ่งผู้ประกอบวิชาชีพปรุงให้กับผู้ป่วยแต่ละราย ต้องมีความรู้ในด้านโครงสร้างตำรับยาไทย ต้องมีความรู้ทางวิทยาศาสตร์ของกัญชา เช่น เมื่อผ่านความร้อน หรือผสมกับยาตัวอื่นสารสำคัญจะเปลี่ยนไปหรือไม่อย่างไร ต้องมีแหล่งความรู้อ้างอิง หรือมีความสอดคล้องกับเกณฑ์การตั้งสูตรตำรับตามองค์ความรู้การแพทย์แผนไทย มีการตรวจวินิจฉัยคนไข้ตามหลักวิชาการ และสอบถามอาการคนไข้ จึงจะปรุงยาเฉพาะรายได้ตรงกับโรคของผู้ป่วย จึงมั่นใจได้ถึงความปลอดภัย และที่ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง คือการสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพผ่านเครือข่ายสุขภาพในระดับชุมชน ส่งเสริม ป้องกัน และฟื้นฟูสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทย การแพทย์ทางเลือก ในหน่วยบริการสาธารณสุขทุกระดับ
