ลองวาดเล: ศิลปะเพื่อเรียนรู้และรำลึก

กิจกรรมที่เกิดขึ้นขนานไปกับงานรำลึก 20 ปีสึนามิ ที่บ้านน้ำเค็ม ต.บางม่วง อ.ตะกั่วป่า จ.พังงา คือ การที่เหล่าศิลปินระดับประเทศ จัดกิจกรรมรำลึกเหตุการณ์ “ศิลปะเพื่อชีวิต” ที่พิพิธภัณฑ์สึนามิบ้านน้ำเค็ม และโรงเรียนบ้านน้ำเค็ม หรือ “BNK School”

งาน “ศิลปะเพื่อชีวิต” ได้เชิญศิลปิน 4 คนจากทั่วประเทศมาร่วมกันสร้างผลงานสดใหม่ จัดแสดงเรื่องราวจากคลื่นยักษ์ในวันนั้น รวมทั้งจัดกิจกรรมเวิร์กชอปสอนศิลปะเบื้องต้นให้คนรุ่นใหม่บ้านน้ำเค็ม ได้ใช้ศิลปะเล่าเรื่องเป็น เพื่อย้ำเตือนให้เห็นถึงความจำเป็นของการเรียนรู้เรื่องภัยพิบัติ กับคนรุ่นใหม่ที่เกิดไม่ทัน หรือคนที่ไม่เคยผ่านเหตุการณ์แบบนี้มาก่อน

- ห้องอาจารย์สมเกียรติ ผลงาม สอนเรื่องการลงแสงและเงา ให้น้อง ๆ วาดเรือประมงแบบมีมิติ

- อาจารย์อภิเดช พัฒนาสุทธินนท์ ให้วาดตามโจทย์ “ถ้าน้ำท่วมโลกจะเอาอะไรไป” แล้วตัดแปะรวมกันบนเรือ

- กระดาษมีลายเส้นโครงถูกเตรียมมาโดยอาจารย์บุญกว้าง ให้ทุกคนเขียนและระบายเลส่วนเล็ก ๆ มาประกอบร่าง

- และอาจารย์บัญญัติ พวงทอง นามปากกา “อู๊ด อัมพวา” สอนเขียนท้องฟ้าและฝูงนกด้วยนิ้วมือ แบบใช้พึ่งพู่นิดหน่อย

เห็นได้ว่าทุกห้องเวิร์กชอปจะสอดคล้องไปกับเรื่องราวของทะเล ท้องฟ้า เรือ หรือเหตุการณ์ภัยพิบัติ เพราะจุดประสงค์ของศิลปินทั้ง 4 คนไม่ได้ตั้งใจเพียงแต่จะมาสอนเทคนิกการวาดหรือการใช้สีน้ำ แต่ยังอยากพูดถึงการใช้ศิลปะเป็นเครื่องมือพูดถึงเรื่องราวของธรรมชาติ พิบัติจากภัย และพูดถึงความเป็นมนุษย์ในเหตุการณ์ทั้งหมดที่ผ่านมา

เวิร์กชอปเปิดโอกาสให้น้อง ๆ ได้เรียนรู้ศาสตร์ของศิลป์ ได้เทคนิคใหม่ ๆ และได้แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะตามทางของแต่ละคนต่อไป ควบคู่ไปกับการร่วมรำลึกเหตุการณ์ที่พวกเขาเกิดไม่ทัน แต่ก็จำเป็นอย่างยิ่งที่จะตระหนักถึงความสูญเสียเพื่อเป็นบทเรียนการเฝ้าระวังต่อไปในอนาคต
หลังกลับจากชมนิทรรศการศิลปะเพื่อชีวิตและได้สำรวจผลงานจากศิลปินทั้ง 4 คน นักเรียนโรงเรียนบ้านน้ำเค็ม จับกลุ่มแยกเป็น 4 ห้อง เตรียมพร้อมเรียนวาดภาพกับศิลปินแต่ละคน 
.
ทุกคนเดินขึ้นอาคารเรียนมากับคุณครู ถอดรองเท้าไว้หน้าห้อง และมาช่วยกันจัดโต๊ะจากห้องเรียนปกติเป็นโต๊ะแบบกลุ่ม ก่อนที่คุณครูจะมาแจกกระดาษ ดินสอ และสีน้ำ
อาจารย์อู๊ด อัมพวา เริ่มสาธิตวิธีการลงพื้นหลังให้เป็นท้องฟ้า พร้อมสอนว่า “เริ่มจากการผสมสีให้เรารู้สึกว่ามีระดับ อ่อน กลาง เข้ม” ก่อนจะเล่าวิธีการวาดหมู่นกที่บินอยู่
ห้องเรียนของอาจารย์สมเกียรติ ผลงาม กำลังเริ่มสอนเรื่องการผสมสี การลงแสงและเงา ก่อนจะให้น้อง ๆ วาดเรือประมงแบบมีมิติ โดยมีตัวอย่างการลงแสงและเงาให้ทุกคนวาดตามเป็นรูปวงกลม สามเหลี่ยมพีระมิด และกล่องสี่เหลี่ยม
อาจารย์อู๊ดและคุณครูจากโรงเรียนบ้านน้ำเค็ม เดินสำรวจผลงานของน้อง ๆ ทั่วห้องเรียน ให้คำแนะนำกับแต่ละคน บางคนต้องผสมสีเพิ่ม ส่วนบางคนก็เริ่มวาดนกแล้ว แล้วอาจารย์อู๊ดหันมาพูดกับทุกคนว่า “งานวาดแบบนี้ต้องกล้า ๆ หน่อยนะ ยิ่งเปรอะ ถึงจะยิ่งสวย”
น้อง ๆ จับพู่กัน ตั้งใจละเลงสีกันทั้ง 4 ห้อง นำเทคนิคการวาดที่อาจารย์สอน มาเขียนมาวาดลงบนกระดาษที่ได้มา
พระอาทิตย์ ภูเขา ดอกไม้ และใบหญ้า องค์ประกอบบนรูปภาพที่เด็ก ๆ แต่ละคนสร้างสรรค์เพิ่มขึ้นมาด้วยตัวเอง แม้จะไม่ได้ตรงโจทย์ แต่ความสร้างสรรค์นี่คือเอกลักษณ์ที่ทำให้ชิ้นงานทุกชิ้นสวยงามในแบบของตัวเอง
อาจารย์อภิเดช พัฒนาสุทธินนท์ นั่งฟังเด็ก ๆ อธิบายผลงานภาพวาดตามโจทย์ “ถ้าน้ำท่วมโลกจะเอาอะไรขึ้นเรือไป” ที่หลังจากวาดเสร็จแล้ว ให้น้องทุกคนมาต่อแถวเล่าหน้าห้อง ส่วนคนที่เล่าเสร็จแล้วก็มาฟังเพื่อน ๆ ต่อ
มะเซบู ถือตะกร้าผลไม้ที่วาด ระบาย และตัดออกมา ในตะกร้ามีแอปเปิล สตรอว์เบอร์รี่ แตงโม และทุเรียน อาจารย์อภิเดชถามว่า ที่เลือกเอาตะกร้าผลไม้ไปขึ้นเรือเพราะชอบกินผลไม้เหรอ มะเซบูก็ยิ้มและพยักหน้า
รูปถ่ายรวมจากห้องของอาจารย์อภิเดช ผลงานของทุกคนได้แปะรวมบนเรือที่ถูกเขียนกำกับไว้ว่า “รร.บ้านน้ำเค็ม” หลายคนเลือกเอาของใช้จำเป็นขึ้นเรือ ข้าวสารกับหม้อหุงข้าว ตู้เย็นกับเตาหมูกระทะ และน้ำดื่มสะอาด บนเรือนี้มีโทรศัพท์อีกสามเครื่องและตุ๊กตาอีกหลายตัว
กระดาษมีลายเส้นโครงถูกเตรียมมาถูกแต่งแต้มด้วยสีเรียบร้อยแล้ว ในห้องของอาจารย์บุญกว้าง แต่คุณครูบ้านน้ำเค็มเอามาเรียงประกอบกัน ภาพจึงออกมาเหมือนจิ๊กซอว์ที่รอการเรียงต่อให้สำเร็จ

Author

Alternative Text
AUTHOR

อนวัช มีเพียร

รักโลก แต่รักคนบนโลกมากกว่า